Arktyka jest dryfującą pokrywą lodową Oceanu Arktycznego skoncentrowaną wokół Bieguna Północnego, obejmującą również najbardziej wysunięte na północ tereny Rosji, Kanady, USA, Norwegii, Szwecji, Finlandii jak również wyspy Islandię i Grenlandię.
Ścisła granica jest trudna do ustalenia, gdyż żadne państwo nie ma wyłącznego prawa jej własności. Przyjmuje się, że jest nią koło podbiegunowe północne lub granica wegetacji roślin, która pokrywa się z występowaniem tundry.
Ze względu na swoje położenie panują tu bardzo surowe warunki klimatyczne, w postaci długich, ciemnych i mroźnych zim i równie zimnego lata, co jest charakterystyczne dla klimatu polarnego. Temperatura powietrza nigdy w ciągu roku nie jest wyższa od 0 ͦ C. Niekiedy spada do -40, a nawet – 60 ͦ C. Opady występują wyłącznie w postaci śniegu i wynoszą mniej niż 250 mm, co pozwala zaklasyfikować terytorium Arktyki do pustyni. Jednak ze względu na charakter podłoża, jest to pustynia lodowa.
Można tu zaobserwować zjawisko dnia i nocy polarnej, co oznacza że Słońce pozostaje ciągle nad lub pod horyzontem. Na kołach podbiegunowych trwa 24 godziny, ale idąc dalej na północ czas ich trwania wydłuża się nawet do 6 miesięcy na samym biegunie.
Im dalej na południe tym warunki klimatyczne są łagodniejsze. W okolicach najdalej wysuniętych na północ obszarów Ameryki Północnej i Azji odnotowuje się najwyższe temperatury dochodzące do 10 ͦ C i wyższe opady śniegu dochodzące do 300 mm.
Ze względu na tak surowe warunku klimatyczne mogą przetrwać jedynie małe rośliny odporne na niskie temperatury, o krótkim okresie wegetacji, czyli flora właściwa dla tundry. Są to głównie mchy i porosty. Miejsca bardziej wilgotne porasta tundra pagórkowa, którą stanowią trawy i turzyce. Przy południowych granicach Arktyki istnieją bardziej odpowiednie warunki dla rozwoju roślinności tajgi, czyli lasów iglastych.
Ze względu na postępujące ocieplenie klimatu temperatury z roku na rok są coraz wyższe. Wskutek tego warunki klimatyczne stają się bardziej przystępne do dla flory, fauny i ludzi.
Zwierzęta zamieszkujące Arktykę również cechują się przystosowaniem do surowych warunków klimatycznych, dzięki grubym futrom oraz znacznym ilościom tłuszczu. Najbardziej charakterystyczny dla tego obszaru jest nie występujący nigdzie indziej niedźwiedź polarny, a także renifery, zające bielaki, lisy polarne, wilki, woły piżmowe występujące na lądzie, czy foki żyjące w wodach oceanu.
Mimo występowania najbardziej surowych na całej kuli ziemskiej warunków klimatycznych żyją tu rdzenne ludy Arktyki nazywani Innuitami (dawnej Eskimosami).
Arktyka prawnie nie należy do żadnego państwa. Nie ma również żadnej umowy międzynarodowej, która by regulowała jej status. Kraje, których części leżą w obrębie klimatycznej granicy krainy roszczą sobie do niej prawa głównie ze względu na znaczne pokłady ropy naftowej i gazu ziemnego na dnie Oceanu Arktycznego. Postępujące ocieplenie klimatu stwarza możliwość wykorzystania zasobów naturalnych jakie się w niej znajdują.
Pierwsze roszczenia co do terytorium Arktyki wysunęła Kanada, następnie po niej Związek Radziecki. Stworzono koncepcję sektorów arktycznych, ale nie zyskała ona aprobaty wśród opinii międzynarodowej.
W myśl artykułu 56 V części o prawie morza państwa tworzące wyłączne strefy ekonomiczne w obrębie morza mają prawo do badań, eksploatacji i ochrony zasobów naturalnych (zarówno żywych jak i nieożywionych) wód morskich i dna morskiego. Inne państwa mogą korzystać z tych obszarów na zasadzie wolności z morza otwartego, na drodze żeglugi i przelotu oraz układania podmorskich kabli i rurociągów. Na tej podstawie państwa leżące najbliżej terenów objętych Arktyką ustanowiły w niej wyłączne strefy ekonomiczne uzyskując tym samym suwerenność i jurysdykcję, mimo że nie są to części ich terytoriów.
Arktyka Wasze opinie