Kalkulator rozpadów promieniotwórczych

Kalkulator rozpadów pomaga obliczyć zmiany w jądrach promieniotwórczych przy których dochodzi do promieniowania.

Jak korzystać z kalkulatora rozpadów promieniotwórczych?

Kalkulator rozpadów promieniotwórczych składa się z dwóch pól wymagających uzupełnienia użytkownika: liczba masowa A oraz liczba atomowa Z, a także z rozwijanej listy: rozpad alfa, rozpad beta plus, rozpad beta minus. Kiedy użytkownik uzupełni dwa pola i wybierze z listy rozpad, to urządzenie rozpozna podany przez niego pierwiastek oraz podaje liczbę masową A′ i atomową Z′ wyniku rozpadu, a także rozpozna symbol produktu.

Co nazywamy rozpadem promieniotwórczym?

Rozpad promieniotwórczy to samorzutnie zachodzące przemiany, w czasie których jedno jądro promieniotwórcze zamienia się w inne, przy okazji emitując promieniowanie. Pierwiastkami promieniotwórczymi naturalnie są aktyn (Ac), astat (At), frans (Fr), neptun (Np), polon (Po), pluton (Pu), radon (Rn), rad (Ra), protaktyn (Pa), tor (Th) i uran (U). Są jednak też inne, wytworzone sztucznie przez człowieka, a do nich zalicza się ameryk (Am), kiur (Cm), lorens (Lr), berkel (Bk), ferm (Fm), kaliforn(Cf), mendelew (Md), nobel (No), promet (Pm) praz technet (Tc). Samorzutną emisję promieniowania odkrył jako pierwszy w 1896 roku Henri Bequerel, na jego część jednostkę radioaktywności nazwano bekerelem.

Podział rozpadów promieniotwórczych

Jądra atomowe, które uczestniczą w procesach rozpadu – reakcjach jądrowych – emitują cząsteczki alfa lub beta. Rozpad alfa to taki typ rozpadu, w którym jądro emituje cząstkę alfa, a więc identyczną jak jądro atomu helu (dwa protony i dwa neutrony), przy okazji przekształcając się/rozpadając na inne jądro o liczbie masowej zmniejszonej o cztery, zaś liczbie atomowej o dwa; przy okazji rozpadu może pojawić się promieniowanie gamma.
Innym rodzajem rozpadu promieniotwórczego jest rozpad beta minus, zwany też przemianą beta minus. W czasie takiego rozpadu neutron ulega przemianie w proton, a przy okazji emitowany jest elektron beta oraz antyneutrino elektronowe. Izotopami, które najczęściej ulegają rozpadowi beta minus są kobalt Co-60, wodór H-3 ( czyli tryt), sód Na-24 czy węgiel C-14. Do przemiany beta minus dojść może tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy masa atomu początkowego jest większa od końcowego.
Trzecim wreszcie rodzajem rozpadu jest rozpad beta plus. Jest to typ reakcji, w której emitowany jest pozyton (cząstka beta plus) i neutrino elektronowe. Ten typ rozkładu zachodzi, gdy masa atomu początkowego jest jest większa o dwie masy elektronu od końcowego (bardzo dużo takich rozpadów zachodzi na Słońcu, podczas tak zwanego cyklu CNO).