Tranzystor co to jest?

Co to jest tranzystor? Jakie rodzaje tranzystorów można wyróżnić? Jakie są ich symbole? Poniżej wszystko dokładnie wyjaśniamy, więc zachęcamy do pogłębienia swojej wiedzy! 

Co to jest tranzystor?

Tranzystor jest półprzewodnikowym elementem sterującym przepływem prądu i mogący go wzmacniać. Tranzystory stosowane są m.in. w wzmacniaczach, lustrach prądowych, kluczach elektronicznych, buduje się z nich bramki logiczne, są wykorzystywane w półprzewodnikowych pamięciach RAM, czy mikroprocesorach.

Tranzystory bipolarne

Tranzystory bipolarne złożone są z trzech segmentów półprzewodnikowych tworzących dwa złącza. Każda warstwa półprzewodnika ma swoje wyprowadzenie: kolektor, emiter, bazę. W zależności od układu elementów półprzewodnikowych typu n i typu p, mamy do czynienia z tranzystorem NPN lub PNP. Pod wpływem przyłożonego napięcia, ładunki będą przemieszczać się z emitera w kierunku bazy, a część z nich trafi do obszaru między bazą a kolektorem, co będzie skutkowało przyciąganiem ich do kolektora. Oznaczając prąd bazy jako \(I_B\), a prąd kolektora \(I_k\) można określić wzmocnienie \(\beta\):

\(\beta=\dfrac{I_k}{I_B}\),
zmieniając prąd bazy można regulować prąd kolektora.

Poniżej przedstawiono symbol tranzystora bipolarnego NPN.

Tranzystory polowe

W tranzystorach polowych (unipolarne) głównym elementem jest kryształ domieszkowanego półprzewodnika, z którego są dwa wyprowadzenia: źródło oraz dren. Między nimi jest tak zwany kanał, wzdłuż którego umieszczona jest kolejna elektroda - bramka. Przyłożenie napięcia do bramki zmienia rozkład nośników prądu w kanale. W przypadku braku napięcia bramka-źródło przez kanał nie płynie prąd. Sterowanie napięciem bramka-źródło reguluje prąd drenu \(I_D\). Na rysunku poniżej przedstawiono budowę tranzystora typu n.

Często stosuje się symbole literowe oznaczające poszczególne elektrody. Są one pochodzenia angielskiego: bramka - G ("gate"), źródło - S ("source"), dren - D ("drain"). Symbol tranzystora polowego przedstawiono poniżej.