Kalkulator średniej

Średnia – zwłaszcza średnia arytmetyczna – to jedno z podstawowych pojęć statystycznych: któż nie zna średniej ocen, średniej krajowej zarobków, średniej wieku itp. Kalkulator pomoże obliczyć jednak też inne, bardziej skomplikowane i rzadziej używane średnie.

Działanie kalkulatora średniej

Narzędzie to służy do wyliczania różnego rodzaju średnich – średnia arytmetyczna, harmoniczna, geometryczna, kwadratowa, sześcienna, potęgowa, rozstępu, winsorowska (błędnie czasem nazywa się ją windsorską), ucinana, ważona oraz w celach porównawczych: mediana, która to stanowi (tak jak klasyczna średnia) rodzaj miary tendencji centralnej. W oknie dialogowym zaznacza się rodzaj średniej, którą chcemy obliczyć, a poniżej wprowadzamy zmienne. Po kolejnych polach możemy poruszać się za pomocą strzałek klawiaturowych, tabulacji. Możemy również wkleić dane z Excela (należy kliknąć w dane pole, od którego chcemy wkleić dane i nacisnąć kombinację klawiszy: ctrl-v). W oknie z lewej strony będą prezentowane poszczególne wyniki. W przypadku obliczania średniej ważonej pojawi się dodatkowa kolumna w celu wprowadzenia wag poszczególnych obserwacji.

Czym jest kwartyl w kalkulatorze średniej?

Kwartyl, wielkość ćwiartkowa, uznawany jest za miarę położenia obserwacji. Mówimy o pierwszym, drugim i trzecim kwartylu, opisywanymi kolejno Q1, Q2 i Q3. Pierwszy kwartyl, zwany także dolnym kwartylem, oznacza, że 25% obserwacji jest położonych poniżej (czyli ma 25%). Drugi kwartyl to inaczej mediana i dzieli ona zbiór na połowy, zaś trzeci kwartyl nazywa się także górnym i dzieli on zbiór na części o 75 oraz 25%. Kwartyle można określić też jako punkty podziału uporządkowanego rosnąco zbioru danych na cztery równoliczne części. Kwartyle najczęściej są stosowane w statystyce, gdzie służą analizie rozmieszczenia danych, identyfikacji tak zwanych wartości odstających oraz określeniu centralnej tendencji.

Do czego stosowana jest średnia arytmetyczna?

Najprościej średnią arytmetyczną można opisać jako sumę wszystkich danych liczb podzieloną przez ich liczbę. To najczęściej używany rodzaj średniej, potocznie określany właśnie jako „średnia” (bez dodawania jakiego typu). Stosowana jest w wielu dziedzinach – w statystyce określa średnią osób w jakimś wieku, pracujących itp., w szkole służy do wyciągania średniej ocen (będących na przykład podstawą do wypłacania stypendium czy przejścia na kolejny rok), w ekonomii można mówić o średnich płacach (w skali kraju, województwa, danego zawodu czy firmy) czy też o średnich cenach. Średnia arytmetyczna ma jednak dwie wielkie wady – jest wrażliwa na wpływ wartości skrajnych, a ponadto wszystkie wartości traktuje jako tak samo ważne i przez to łatwo ją zakłamać (obrazowo mówiąc: jeśli wyciągniemy średnią z zarobków milionera i kilku szeregowych pracowników, wyjdzie, że średnio wszyscy zarabiają naprawdę wielkie pieniądze, tymczasem nie ma to pokrycia w faktach...).