Dolina Śmierci w USA

 

 

Dolina Śmierci uznawana za jedno z najgorętszych miejsc na Ziemi - światowy rekord temperatury powietrza odnotowano w Furnace Creek w 1913 roku i wynosił on 57°C. Co ciekawe, w tym samym roku odnotowano również najniższą temperaturę w Dolinie Śmierci, która wynosiła -10°C. Średnie letnie temperatury w dolinie oscylują wokół 49°C w cieniu oraz 30 - 35°C w nocy. Piasek przez nasłonecznienie rozgrzewa się do ponad 100°C w środku dnia. Średnie opady deszczu na tym obszarze nie przekraczają 5 cm rocznie (w latach 1929 oraz 1953 nie spadła ani jedna kropla deszczu). Nieliczne letnie burze mogą powodować zalania i powodzie. Ekstremalne letnie wartości pogodowe równoważone są jednak przez bardzo łagodną zimę i wiosnę.
 

Dolina Śmierci została objęta ograniczoną ochroną w 1933 roku, stając się Narodowym Pomnikiem Przyrody, natomiast w 1994 roku nadano jej status Parku Narodowego. Obszar chroniony zajmuje 13 628 km², natomiast sama dolina - 7800 km².
 

 

Dolina Śmierci powstała dzięki suchemu powietrzu, które wyparowało wodę jeziora ponad 3000 lat temu, zostawiając jedynie popękaną ziemię oraz słone jeziora (solne płaty w Badwater) oraz ruchom skorupy ziemskiej, które obniżyły teren do obecnych głębokości – wbrew obiegowym opiniom, Dolina Śmierci nie powstała przez erozję rzeczną.


Autor: Ollie Harridge [CC-BY-2.0 (http://creativecommons.org/licenses/by/2.0)]
 

Ciekawym miejscem w dolinie jest Artist's Palette – formacja skalna o nietypowych kolorach powstałych przez utlenianie związków chemicznych – możemy tu obserwować skały w barwach fioletu, zieleni, czerwieni i żółci.
 

Między Cottonwood oraz Last Chance Range znajduje się najsłynniejszy na świecie tor wyścigowy - Racetrack Playa, będący jednocześnie wyschniętym dnem jeziora. Słynne są również jego tajemnicze wędrujące kamienie. Poruszanie się po drogach innych niż wyznaczone jak również wychodzenie poza trasy jest surowo zabronione. Jakiekolwiek ślady pozostawione przez ludzi czy pojazdy mogą utrzymywać się w krajobrazie pustyni przez wiele lat.
 

Na uwagę zasługuje również Devil’s Golf Course stanowiący ogromne wyschnięte solnisko pokryte błotem zmieszanym z solą, które utworzyły twarde stożki o ostrych krawędziach. Sól na tym obszarze występuje na głębokości 2700 m.
 

 

W Dolinie Śmierci mimo trudnego, wybitnie suchego klimatu istnieje również życie. Jest ona domem dla 1000 gatunków roślin, z których ponad 50 stanowią gatunki endemiczne. Rośliny przystosowały się do surowych warunków poprzez różnego rodzaju systemy korzeniowe, natomiast zwierzęta żyjące na pustyni prowadzą głównie nocny tryb życia. Wraz ze wzrostem wysokości zwiększa się również wilgotność – na wysokich szczytach można oglądać zalesienie jałowcami oraz sosnami różnego rodzaju. Zimą szczyty otaczające dolinę pokryte są zazwyczaj śniegiem. Zamieszkujące te tereny owce gruborogie przenoszą się natomiast w wyższe partie gór, gdzie jest chłodniej. Ponadto, w Dolinie Śmierci zaobserwować możemy 51 gatunków ssaków rodzimych dla Ameryki Północnej, 307 gatunków ptaków, 36 gatunków gadów, 3 gatunki płazów oraz 5 gatunków ryb (w tym karpieńca diablego występującego wyłącznie w Devil’s Hole, gdzie temperatura wody wynosi 33°C).


Autor: Peretz Partensky [CC-BY-2.0 (http://creativecommons.org/licenses/by/2.0)]