Różnice w budowie komórek pozwoliły na wyodrębnienie dwóch grup organizmów :
- prokariotycznych
- eukariotycznych
Najważniejszą cechą komórek eukariotycznych jest obecność jądra komórkowego zawierającego chromosomy i jąderko – powoduje to odmienną, niż w komórce prokariotycznej, organizację materiału genetycznego oraz przestrzenny rozdział transkrypcji i translacji.
Komórka eukariotyczna posiada cytoplazmę podzieloną na kompartmenty oraz szereg organelli niewystępujących w komórce prokariotycznej, takich jak mitochondria, plastydy, siateczka śródplazmatyczna, wakuole.
Co to są kompartmenty?
Kompartmentami nazywamy odrębne obszary w komórce, tzw. przedziały subkomórkowe. Są tworzone przez siateczkę śródplazmatyczną i organelle otoczone błoną. Umożliwiają zachodzenie obok siebie w komórce różnych, często przeciwstawnych, procesów np. synteza cukrów w plastydach i ich rozpad w cytoplazmie.
Co to są organelle komórkowe?
Organelle komórkowe to zróżnicowane struktury obecne w cytoplazmie, pełniące określone funkcje.
Komórka eukariotyczna | Komórka prokariotyczna |
informacja genetyczna zorganizowana w postaci chromosomów w jądrze komórkowym, oddzielonym od cytoplazmy otoczką- podwójną błoną | nici DNA, często koliste, zwane genoforem, obecne na terenie nukleoidu, obszaru nieoddzielonego błoną od cytoplazmy |
mitochondria jako centra energetyczne komórki | mezosomy-wpuklenia błony komórkowej pełniące funkcje mitochodriów |
plastydy i ich szczególny przypadek, chloroplasty w komórkach roślinnych; brak plastydów w komórkach grzybów i zwierząt | tylakoidy-wpuklenia błony komórkowej pełniące funkcję chloroplastów |
w komórkach roślinnych ściana zbudowana jest głównie z celulozy i pektyn, w komórkach grzybowych z chityny; brak ściany w komórkach zwierzęcych | ściana komórkowa złożona głównie z kompleksów mureiny- związku polisacharydowo-peptydowego |
zwykle jedna duża lub kilka wakuol w komórkach roślinnych, liczne drobne wakuole w komórkach zwierzęcych | brak wakuol |
w komórkach roślin główny materiał zapasowy to skrobia, u grzybów i zwierząt-glikogen (nigdy skrobia!) | materiałem zapasowym są tłuszcze, białka |
obecność rybosomów w cytoplazmie | obecne rybosomy,ale mniejsze i bardziej rozproszone |
typ komórki budujący organizmy roślinne, zwierzęce, grzybowe, zarówno jedno-jak i wielokomórkowe | typ komórki charakterystyczny dla bakterii i sinic |
Komórka pro- i eukariotyczna Wasze opinie