Krasowienie lub inaczej karbonatyzacja to proces polegający na rozpuszczaniu skał zawierającej węglan wapnia (CaCO3)przez wodę z rozpuszczonym w niej dwutlenkiem węgla (CO2). Skały podatne na rozpuszczanie muszą zawierać minimum 70% węglanu wapnia, więc są to wapienie, dolomity, w mniejszym stopniu gipsy, margle, anhydryty. Jeśli skała zawiera od 70 do 90% w skale rozwija się kras niepełny, czyli w rzeźbie terenu dominują formy erozyjne i denudacyjne i dodatkowo formy krasowe. Kras pełny rozwija się w skałach, które mają ponad 90% węglanu wapnia w sobie – dominują tylko formy krasowe. Zawartość tego związku w skale jest zależna od zawartości minerałów ilastych w skale - musi być ich mało, żeby zaszły procesy krasowe, ponieważ minerały ilaste chłoną wodę nie dopuszczając tym samym do jej aktywności.
Im klimat jest bardziej wilgotny i bardziej ciepły tym szybciej zachodzi krasowienie
MIKROFORMY
Żłobki krasowe
Tworzą się w skalach na powierzchniach odkrytych, czyli nagich. Mogą być spływowe lub szczelinowe
Spływowe są zgodne z nachyleniem stoku, powstały w wyniku spływu wody z dwutlenkiem węgla, dlatego mają 1 -2 metrów, występują w postaci rynien lub bruzd
Szczelinowe nie muszą być zgodne z nachyleniem stoku, nawiązują do systemu szczelin Żłobki krasowe oddzielone są żebrami krasowymi
Ospa krasowa
Różnego rodzaju zagłębienia (od kilku do kilkunastu centymetrów) powstałe pod wpływem wody opadowej na stokach słabo nachylonych.
Leje krasowe
Bezodpływowe owalne zagłębienia o głębokości kilku metrów do 300 metrów. Tworzą się w miejscach, gdzie woda powierzchniowa wsiąka w skałę. Powstają w dwojaki sposób. Pierwszy z nich to rozpuszczanie – woda z dwutlenkiem węgla dostaje się w szczeliny i stopniowo rozpuszcza skałę lub w wyniku zapadnięcia – które jest konsekwencją zapadnięcia stropu próżni (np. jaskini) w podłożu. Na ich dnie może się pojawić jezioro krasowe.
Uwały
Uwały powstają w wyniku połączenia kilku lejów. Mają nierówne i suche dno, ponieważ woda ucieka porami i szczelinami. Jest stopniowo poszerzana zarówno jeśli chodzi o wielkość jak i głębokość, ponieważ powstające związki ilaste są zatrzymywane przez ponory.
MAKROFORMY
Polja
Powstają z połączenia kilku uwałów. Jest dużą zamkniętą doliną o płaskim często aluwialnym dnie (z osadami rzecznymi), po którym płynie rzeka lub jest jezioro. Jest ona źródliskowym odcinkiem dolin krasowych.
Ostańce krasowe
Są jedyną wypukłą formą terenu w postaci wzniesień, które nie uległy rozpuszczeniu Są strome, urwiste i niekiedy porośnięte roślinnością. Inne nazwy to mogoty, homy, humy.
Dolina krasowa
Jest podłużną wklęsłą formą terenu, która powstaje z połącznia liniowego lejów krasowych. Ma niewyrównany profil podłużny - w miejscu łączenia się lejów jest węższa, w miejscu występowania lejów szersza, strome i urwiste zbocza. Na jej dnie płynie rzeka, dlatego nazywana jest formą fluwiokrasową (związana z woda płynącą).
Może występować w formie doliny ślepej lub doliny półślepej.
Dolina ślepa powstaje wtedy, gdy w pewnym miejscu jest ona niejako ‘urywana’ i przestaje się kontynuować na powierzchni, a płynąc a rzeka zanika pod powierzchnią i krąży później jako woda podziemna. Jest to charakterystyczne dla potoków wpływających z obszaru niekrasowego w obszar krasowy.
Dolina półślepa powstaje w podobnej sytuacji, ponieważ rzeka również wpływa ponorem pod powierzchnię, jednak tutaj na przedłużeniu formy dolinnej kontynuuje się inne obniżenie terenu o charakterze doliny.
Formy powierzchniowe krasu Wasze opinie