Eszkola

Regionalizacja Polski według Jerzego Kondrackiego

Regionalizacja fizycznogeograficzna jest podziałem, w którym wyszczególnione zostają jednostki – regiony pozostające w pewnym podobieństwie do siebie, pod względem położenia, cech charakterystycznych w stosunku do budowy geologicznej i rzeźby terenu, warunków klimatycznych, szaty roślinnej, stosunków wodnych oraz glebowych jak również historii. Poszczególne elementy różnią się pod tymi względami od sąsiadujących. 
W drugiej połowie XX wieku ukazała się regionalizacja fizyczno-geograficzna opracowana przez profesora Jerzego Kondrackiego, która jest opracowana głównie na podstawie ukształtowania powierzchni oraz budowy geologicznej. Mniejsze znaczenie mają elementy środowiska przyrodniczego. 

Zgodnie z nim Europa została podzielona na obszary, megaregiony (podobszary), prowincje, podprowincje, makroregiony i mezoregiony. Każde kolejne jest uszczegółowieniem poprzedniego. W związku z tym megregiony dzielą się na prowincje, te na podporowincje, które z kolei są podzielone na makroregiony, a te na mezoregiony. 
Według tej klasyfikacji Europa została podzielona na cztery obszary: Europę Północną, Europę Zachodnią, Europę Południową i Europę Wschodnią

Według tego podziału Polska leży w zdecydowanej większości w obrębie obszaru Europy Zachodniej, ale również w minimalnym stopniu w Europie Wschodniej.  
Polska została podzielona na 3 duże megaregiony, a wśród nich Pozaalpejską Europę Środkową, Region Karpacki, które należą do Europy Zachodniej oraz Niż Wschodnioeuropejski należący do Europy Wschodniej.  
W podziale na prowincje w obrębie Pozaalpiejskiej Europy Środkowej wyróżnia się Niż Środkowoeuropejski, Masyw Czeski i Wyżyny Polskie
Niż Wschodnioeuropejski został podzielony na Niż Wschodniobałtycko-Białoruski oraz Wyżyny Ukraińskie
Natomiast Karpaty Zachodnie z Podkarpaciem Zachodnim i Północnym oraz  Karpaty Wschodnie z Podkarpaciem Wschodnim są częściami składowymi Regionu Karpackiego. 
W przypadku podziału prowincji na podprowincje Niż Śrdokowoeuropejski dzieli się na Pobrzeża Południowobałtyckie, Pojezierza Południowobałtyckie, Niziny Środkowopolskie, Niziny Sasko-Łużyckie
Wysokości bezwzględne tych terenów nie przekraczają 200 metrów n.p.m. Wyjątkiem jest jedynie góra Wieżyca leżąca na Pojezierzu Kaszubskim, która wznosi się na wysokość 329 m n.p.m. W budowie geologicznej na powierzchni wyraźnie zaznaczają się piaski, gliny i iły naniesione przez lodowiec skandynawski podczas ostatniego zlodowacenia.
Masyw Czeski obejmuje Sudety z Przedgórzem Sudeckim.
Jest to przesunięty tektonicznie blok skalny, ale zbudowany z różnowiekowych skał. Są to głównie masywy skał metamorficznych i magmowych wieku prekambryjskiego oraz paleozoicznego. 
W okresie paleogenu na tym obszarze miały miejsce ruchy górotwórcze, dzięki którym powstały góry zrębowe. Ogólne wysokości oscylują w okolicy 1000 metrów n.p.m. Szata roślinna wykazuje tu zależność wysokościowo-termiczną, co oznacza, że występują tu piętra klimatyczno – roślinne. W skład Wyżyn Polskich wchodzi Wyżyna Śląsko-Krakowska, Wyżyna Małopolska, Wyżyna Lubelsko-Lwowska. 
Są obszarem nieznacznie wyniesionym, z wysokościami sięgającymi zazwyczaj między 200 a 300 metrów n.p.m. Na terenie Wyżyny Krakowsko – Częstochowskiej mogą przekraczać ponad 400 metrów n.p.m., w przypadku Wyżyny Kieleckiej natomiast ponad 500 metrów n.p.m. W przeważającej części na powierzchni występują skały wieku mezozoicznego, takie jak węglany, dolomity, czy margle. W większych wysokościach spotkać można skały paleozoiczne, które są sfałdowane, natomiast w dolinach rzek i na zboczach powszechne są osady polodowcowe.  
Podprowincje Podkarpacie Północne, Zewnętrzne Karpaty Zachodnie, Centralne Karpaty Zachodnie wchodzą w skład Karpat Zachodnich z Podkarpaciem Zachodnim i Północnym, natomiast Podkarpacie Wschodnie i Beskidy Wschodnie są składowymi podprowincjami Karpat Wschodnich z Podkarpaciem Wschodnim.
Obszar ten stanowią góry młode, których wypiętrzanie rozpoczęło się w kenozoiku i trwa do dnia dzisiejszego. Karpaty Zewnętrzne Zachodnie i Wschodnie buduje flisz, czyli przekładaniec piaskowo – łupkowy o dużej podatności na procesy wietrzenia. Jeśli chodzi o krajobraz dzielą się na dwa typy, a mianowicie pogórzy, czyli gór niskich o cechach wyżyn oraz gór średnich. 
Karpaty Centralne mają skomplikowaną budowę geologiczną. Spotyka się tu bloki skalne ze wszystkimi rodzajami skał głownie wieku mezozoicznego i kenozoicznego. 
Występuje tu piętrowość klimatyczno-roślinna, co oznacza, że rodzaje roślin tu rosnących są uzależnione od wysokości i panujących w poszczególnych piętrach temperatury, intensywności i rodzaju opadów, warunków wietrzeniowych.  
Niż Wschodniobałtycko- Białoruski obejmuje Pobrzeża Wschodniobałtyckie, Pojezierza Wschodniobałtyckie i Polesie.
W przypadku rzeźby terenu jest ona podobna do Niżu Środkowopolskiego – występują tu rozległe równiny ze znacznymi deniwelacjami terenu oraz wysokościami sięgającymi nawet do 300 metrów n.p.m. Geologia jest nieco inna gdyż pod młodszymi osadami paleozoiku i mezozoiku jest prekambryjska platforma wschodnioeuropejska. 
W jego północno – wschodniej części wykształcił się specyficzny charakter krajobrazu, jakim są bagna, które powstały dzięki sprzyjającym warunkom – dominacji równin, akumulacji wodnej, utrudnionym odpływie przez małe nachylenie terenu. 
W skład Wyżyn Ukraińskich wchodzi Wyżyna Wołyńsko – Podolska. 
Jest to wyniesiona część platformy wschdonioeuropejskiej, w której budowie dominują skały krasowe, a wśród nich margle. W niektórych miejscach zalegają na nich lessy, na których wykształciły się bardzo urodzajne czarnoziemy. Nie ma tu śladów obecności lodowca. 

Podział na makroregiony przedstawia się następująco: 
- Pobrzeża Południowobałtyckie: Pobrzeże Szczecińskie, Pobrzeże Koszalińskie, Pobrzeże Gdańskie
- Pojezierza Południowobałtyckie: Pojezierze Zachodniopomorskie, Pojezierze Wschodniopomorskie, Pojezierze Południowopomorskie, Dolina Dolnej Warty, Pojezierze Iławskie, Pojezierze Chełmińsko – Dobrzyńskie, Pradolina Toruńsko – Eberswaldzka, Pojezierze Wielkopolskie, Pradolina Warciańsko – Odrzańska, Obniżenie Dolnołużyckie, Wzniesienie Zielonogórskie, Pojezierze Leszczyńskie. 
- Niziny Środkowopolskie: Nizina Południowopodlaska, Nizina Środkowomazowiecka, Nizina Południowowielkopolska, Obniżenie Milicko – Głogowskie, Wał Trzebnicki, Nizina Śląska. 
- Niziny Sasko- Łużyckie – Obniżenie Dolnołużyckie, Wzniesienie Łużyckie, Nizina Śląsko – Łużycka.
- Sudety z Przedgórzami Sudeckimi – Pogórze Zachodniosudeckie, Przedgórze Sudeckie, Sudety Zachodnie, Sudety Środkowe, Sudety Zachodnie
- Wyżyna Śląsko – Krakowska : Wyżyna Woźnicko – Wieluńska, Wyżyna Krakowsko – Częstochowska, Wyżyna Śląska
- Wyżyna Małopolska – Wyżyna Przedborska, Niecka Nidziańska, Wyżyna Kielecka
- Wyżyna Lubelsko – Lwowska – Wyżyna Lubelska, Roztocze
- Polesie – Polesie Zachodnie, Polesie Wołyńskie 
- Wyżyna Wołyńsko – Podolska – Wyżyna Wołyńska , Kotlina Pobuża
- Podkarpacie Północne - Kotlina Sandomierska, Kotlina Oświęcimska, Kotlina Ostrawska, Brama Krakowska
- Zewnętrzne Karpaty Zachodnie – Pogórze Zachodnobeskidzkie, Beskidy Zachodnie, Pogórze Środkowobeskidzkie, Beskidy Środkowe 
- Centralne Karpaty Zachodnie – Obniżenie Orawsko – Podhalańskie, Łańcuch Tatrzański
- Podkarpacie Wschodnie – Płaskowyż Sańsko – Dniestrzański
- Beskidy Wschodnie – Beskidy Lesiste
W podział na mezoregiony
- Pobrzeże Szczecińskie: Uznam i Wolin, Wybrzeże Trzebiatowskie, Równina Gryficka, Równina Goleniowska, Równina Wkrzańska, Równina Nowogardzka, Wzniesienie Szczecińskie, Wzgórza Bukowe, Równina Pyrzycko – Stargardzka, Równina Wełtyńska, Dolina Dolnej Odry. 
- Pobrzeże Koszalińskie: Równina Białogardzka, Równina Słupska, Wybrzeże Słowińskie, Wysoczyzna Damnicka, Wysoczyzna Żarnowiecka, Pradolina Redy – Łeby
- Pobrzeże Gdańskie: Mierzeja Helska, Pobrzeże Kaszubskie, Mierzeja Wiślana, Żuławy Wiślane, Wybrzeże Staropruskie, Wysoczyzna Elbląska, Równina Warmińska
- Pojezierze Zachodniopomorskie: Wysoczyzna Polanowska, Pojezierze Bytowskie, Pojezierze Drawskie, Wysoczyzna Łobeska, Pojezierze Ińskie, Pojezierze Choszczeńskie, Pojezierze Myśliborskie
- Pojezierze Wschodniopomorskie: Pojezierze Kaszubskie, Pojezierze Starogardzkie, 
- Pojezierze Południowopomorskie: Bory Tucholskie, Wysoczyzna Świecka, Dolina Brdy, Pojezierze Krajeńskie, Równina Charzykowska, Pojezierze Szczecineckie, Dolina Gwdy, Równina Wałecka, Pojezierze Wałeckie, Równina Drawska, Pojezierze Dobiegniewskie, Równina Gorzowska, 
- Dolina Dolnej Wisły: Dolina Kwidzyńska, Dolina Grudziądzka, Dolina Fordońska 
- Pojezierze Iławskie – Pojezierze Iławskie 
- Pojezierze Chełmińsko – Dobrzyńskie: Pojezierze Chełmińskie, Pojezierze Brodnickie, Dolina Drwęcy, Garb Lubawski, Równina Urszulewska, Pojezierze Dobrzyńskie,  
- Pradolina Toruńsko – Eberswaldzka: Kotlina Freienwaldzka, Kotlina Gorzowska, Dolina Środkowej Noteci, Kotlina Toruńska, Kotlina Płocka
- Pojezierze Lubuskie: Lubuski Przełom Odry, Pojezierze Łagowskie, Bruzda Zbaszyńska, Równina Torzymska
- Pojezierze Leszczyńskie: Pojezierze Sławskie, Pojezierze Krzywińskie, Równina Kościanska, Wał Żerkowski
- Pojezierze Wielkopolskie:  Pojezierze Poznańskie, Poznanńki Przełom Warty, Pojezierze Chodzieskie, Pojezierze Gnieźnienskie, Równina Inowroclawska, Pojezierze Kujawskie, Równina Wrzesińska, 
- Pradolina Warciańsko – Odrzańska: Dolina Środkowej Odry, Kotlina Kargowska, Dolina Środkowej Obry, Kotlina Sremska
- Wzniesienie Zielonogorskie- Wzniesienia Gubińskie, Dolina Dolnego Bobru, Wysoczyzna Czerwieńska, Wał Zielonogoóski
- Nizina Polnocnomazowiecka: Równina Kurpiowska, Miedzyrzecze Łomżyńskie, Dolina Dolnej Narwi, Wysoczyzna Ciechanowska, Wzniesienie Mławskie, Równina Raciaska, Wysoczyzna Płonska
- Nizina Południowopodlaska: Wysoczyzna Siedlecka, Wysoczyzna Kaluszynska, Obnizenie Wegrowskie, Rownina Lukowska, Wysoczyzna Zelechowska, Pradolina Wieprza, Wysoczyzna Lubartowska
- Nizina Środkowomazowiecka: Równina Kutnowska, Kotlina Warszawska, Równina Wołominska, Dolina Dolnego Bugu, Równina Garwolinska, Równina Warszawska, Dolina Środkowej Wisly, Rownina Kozienicka, Rownina Lowicko – Blonska, 
- Nizina Południowowielkopolska: Wysoczyzna Klodawska, Kotlina Kolska, Wysoczyzna Laska, Kotlina Szczercowska, Wysoczyzna Złoczewska, Kotlina Sieradzka, Wysoczyzna Turecka, Równina Rychwalska, Wysoczyzna Kaliska, Kotlina Grabowska, Wysoczyzna Wieruszowska
- Obniżenie Milicko – Głogowskie: Obniżenie Nowołoskie, Pradolina Glogowska, Kotlina Żmigrodzka, Kotlina Milicka 
- Wał Trzebnicki: Wzniesienia Żarskie, Wzgórza Dalkowskie, Obniżenie Scinawskie, Wzgórza Trzebnickie, Wzgórza Twardogorskie, Wzgórza Ostrzeszowskie
- Nizina Śląsko - Luzycka: Bory Dolnośląskie, Równina Szprotawska, Wysoczyzna Lubińska, Równina Chojnowska, Równina Legnicka
- Obniżenie Dolnołużyckie: Kotlina Zasiecka
-  Wzniesienie Łużyckie: Wał Mużakowski
- Pogórze Zachodniosudeckie: Obniżenie Zgrzytawsko – Gorzeleckie, Pogórze Izerskie, Pogoóze Kaczawskie
-  Przedgórze Sudeckie: Wzgórza Strzegosmkie, Równina Świdnicka, 
- Sudety Zachodnie, 
- Sudety Środkowe, 
- Sudety Zachodnie

Regionalizacja Polski według Jerzego Kondrackiego

Autor zdjęcia: Qqerim

Regionalizacja Polski według Jerzego Kondrackiego Wasze opinie

3+5 =

Oprócz regionalizacja polski według jerzego kondrackiego może Ci się przydać