Rośliny alimentacyjne to rośliny służące jako pożywienie dla człowieka. Zalicza się do nich zboża, rośliny bulwiaste, korzeniowe, strączkowe, a także warzywa i owoce.
Na dużą skalę uprawiane są również rośliny, które wykorzystuje się w przemyśle przetwórczym, czyli rośliny włókniste, oleiste, cukrodajne, oraz używki (kawa, herbata, kakao).
Każda roślina ma ściśle określone warunki klimatyczne oraz glebowe, w jakich może się odpowiednio rozwijać.
Jednak poza odpowiednim klimatem i glebami ważny jest również dominujący typ rolnictwa w danym kraju. Wpływa to bowiem na wielkość zbieranych plonów. W niektórych krajach, aby zwiększyć produkcję powiększane są pola uprawne bez użycia sztucznych nawozów czy chemicznych środków ochrony. Stosowane jest rolnictwo ekstensywne, charakteryzujące się małymi nakładami finansowymi. Jednak nie wszystkie państwa mają taką możliwość, ze względu na ograniczoną ilość terenu przeznaczonego na pola uprawne. W takich krajach stosuje się rolnictwo intensywne, czyli zwiększa się plony przy pomocy sztucznych nawozów, środków ochrony roślin, sztucznie generowanych nasion. Jest ono powszechne w krajach wysoko rozwiniętych gospodarczo, które mogą sobie pozwolić na znaczne nakłady finansowe w celu zwiększenia plonów.
Kraje bogate mają również możliwość stwarzania sztucznych warunków klimatycznych i glebowych roślinom, które nie rosną naturalnie w ich klimacie. Wymaga to bowiem również znacznych nakładów finansowych.
Rozmieszczenie upraw roślin nie jest więc ściśle uzależnione od warunków naturalnych danego obszaru, ale również od jego sytuacji gospodarczej.
Największymi producentami większości roślin uprawnych są Chiny, USA i Kanada ze względu na duży obszar, jaki zajmują oraz na stabilną i dobrze rozwiniętą gospodarkę, co pozwala zaliczać te kraje do wysoko rozwiniętych. Również Indie są często jednym z większych producentów ze względu na to, iż jest to kraj prężnie rozwijający się z dużą liczbą ludności. Pociąga to za sobą duże potrzeby żywieniowe kraju.
Zboża to rośliny trawiaste.
Pszenica wymaga klimatu ciepłego o niezbyt wielkiej wilgotności, żyznych gleb, równinnego terenu. Obecnie jest masowo uprawiana w klimacie umiarkowanym, ciepłym i podzwrotnikowym, czyli w Europie, w strefie lasów liściastych Europy Zachodniej, terenach stepowych Europy Wschodniej, w Ameryce Północnej na granicy USA i Kanady w strefie prerii, w Azji na pogórzu Kazachskim, Nizinie Mandżurskiej, Półwyspie Azja Mniejsza, Pendżab w Indiach, Nizinie Chińskiej oraz w miejscu występowania pampy w Argentynie. Jednak czołowymi producentami są Chiny, Indie, Rosja, USA, Kanada, Pakistan oraz Australia.
Ryż jest rośliną o krótkim okresie wegetacji, jednak wymaga wysokiej temperatury oraz wzrostu w wodzie. Z tego względu najbardziej opłacalna jest jego uprawa w rejonach monsunowych, czyli południowo-wschodniej Azji, ze względu na dużą wilgotność tego miejsca. Uprawiana jest jednak również w basenie Morza Śródziemnego, południowo-wschodniej Brazylii oraz Australii, czy Ameryce Północnej. Chiny i Indie mają połowę światowych zbiorów tego zboża. Oprócz nich producentami są również Bangladesz, Indonezja, Wietnam, Tajlandia. Filipiny.
Owies ma niskie wymagania klimatyczne. Wykorzystywany do produkcji płatków oraz kaszy. Jest uprawiane głównie w krajach strefy umiarkowanej, czyli w Europie oraz Ameryce Północnej. Czołowymi producentami jest USA, Indie, Meksyk.
Proso i sorgo to zboża przeznaczane na pasze dla zwierząt o niskich wymaganiach glebowych. Uprawiane w rejonach niskich sum opadów na wszystkich kontynentach. Czołowymi producentami są USA, Rosja, Kanada, Chiny, Indie, kraje Afryki.
Kukurydza jest zbożem wymagającym, gdyż potrzebuje długiego okresu wegetacji i nie przetrwa niskich temperatur, dlatego jest uprawiana głównie na południu i zachodzie Europy, wschodzie i południu Azji, północy i południu Afryki, środkowym-wschodzie Ameryki Północnej. Głównymi producentami są Chiny, Brazylia, USA, Argentyna, Meksyk.
Rośliny bulwiaste wymagają dużych nakładów pracy.
Ziemniaki mają niskie wymagania glebowe. Potrzebują wilgoci, gdy wyrastają bulwy i nie wydadzą wysokich plonów przy zbyt wysokiej temperaturze. Z tego względu najwięcej upraw jest w Europie, na Nizinie Mandżurskiej oraz na pograniczu USA i Kanady. Jednak czołowymi producentami są Chiny, Indie, Rosja, USA oraz kraje europejskie.
Maniok jest uprawiany w klimacie równikowym w Ameryce Północnej i Południowej, w Afryce, Indonezji, Malezji, Indiach i Tajlandii. Głównymi producentami są Chiny, Indie, Rosja, Ukraina, USA.
Trzcina cukrowa jest rośliną cukrodajna. Do odpowiedniego rozwoju potrzebuje wysokiej temperatury i dużej ilości wilgoci, dlatego uprawiana jest głównie w klimacie równikowym i zwrotnikowym. Cukier produkuje się z łodygi, gdyż zawiera ona do 20% cukru. Główni producenci to Brazylia, Indie, Chiny, Tajlandia, Meksyk.
W roślinach tłuszczodajnych tłuszcz znajduje się w ziarnach lub owocach.
Soja jest uprawiana głównie w klimacie podzwrotnikowym i zwrotnikowym. W strąkach ziaren jest około 20% tłuszczu. Główni producenci to USA, Brazylia, Argentyna, Chiny, Indie.
Orzeszki ziemne są roślinami motylkowymi. Uprawiane w klimacie zwrotnikowym, podzwrotnikowym i równikowym. Tłuszcz jest zawarty w ziarnach, które z kolei tworzą się w strąkach. Główni producenci Chiny, Indie, USA, Nigeria, Senegal, Myanmar, Indonezja.
Oliwki są uprawiane w basenie Morza Śródziemnego. Główni producenci to Hiszpania, Grecja, Włochy, Tunezja, Maroko.
Używki to rośliny pobudzające układ nerwowy, spożywany dla celów smakowych.
Kawa wymaga żyznych gleb i ciepłego klimatu i umiarkowanych opadów. Uprawiana w klimacie podrównikowym na Wyżynie Brazylijskiej, Gwatemali, Meksyku, Kolumbii, WKS, Etiopii, Ugandy, Indonezji. Główni producenci to Brazylia, Kolumbia, Indonezja, Meksyk.
Herbata wymaga klimatu o równo rozłożonych opadach w ciągu roku, natomiast nie wymaga żyznych gleb. Naturalnie rośnie w południowo – wschodniej Azji. Główni producenci to Chiny, Indie, Kenia, Sri Lanka, Turcja, Wietnam.
Rozmieszczenie uprawy wybranych roślin na świecie Wasze opinie