Bielik (Haliaeetus albicilla) lub bielik zwyczajny to imponujący ptak – największy orłan europejski (rodzaj Haliaeetus – nazywany „orłem morskim”, z rodziny jastrzębiowatych Accipitridae) oraz największy ptak Polski. Posiada ogromne skrzydła, które sprawiają, że jego biały ogon wydaje się niewielki. Jasnobeżowa głowa i gruby dziób są również stosunkowo duże i wystają do przodu co może upodabniać go trochę do sępa. Pióra są nakrapiane w odcieniach brązu z jasnymi plamami u nasady skrzydeł. Młode ptaki są ciemnobrunatne w upierzeniu i posiadają ciemnoszary dziób, dopiero w wieku 5 / 6 lat uzyskują szatę ostateczną z śnieżnobiałym ogonem, jasna głową i żółtym dziobem. Wszystkie nagie części (dziób i nogi) są koloru żółtego.
Samice bielika są nieco większe od samców i ważą od 4 do 6,9kg, podczas gdy samce osiągają wagę od 3,1 do 5,4kg. Ptaki te mogą mierzyć od 66 do 94cm. Rozpiętość ich skrzydeł jest bardzo duża – od 2 do 2,5m. Żyją zazwyczaj około 21 lat, jednak znajdowane były osobniki w wieku ponad 25 lat. W niewoli dożywają nawet 40 lat.

Autor zdjęcia: Jorg Hempel [CC-BY-2.0 (http://creativecommons.org/licenses/by/2.0)]

Autor zdjęcia: Jorg Hempel [CC-BY-2.0 (http://creativecommons.org/licenses/by/2.0)]
Bieliki osiągają dojrzałość w wieku 4 / 5 lat i znane są ze swojej lojalności, dobierają się bowiem w pary na całe swoje życie. Partnera zmieniają tylko w przypadku jego śmierci. W czasie godów możemy obserwować ich widowiskowe loty, podczas których wznoszą się wysoko a następnie łączą się ze sobą szponami, po czym spadają składając skrzydła, by rozdzielić się tuż nad ziemią. Rozmnażają się i wychowują młode co roku na tym samym obszarze. Terytoria te zasiedlane są przez kolejne pokolenia orłanów na przestrzeni dekad (jedno gniazdo na Islandii zamieszkiwane było nieustannie przez pond 150 lat). Zasięg terytorium waha się od 30 do 70km2. Każdego roku wykluwa się jedno, maksymalnie trzy pisklęta, którymi opiekuje się zarówno samica jak i samiec. Okres inkubacji trwa 38 dni. Pisklęta są w stanie same zdobyć pożywienie w 5 / 6 tygodniu życia, pierzą się w 11 / 12 tygodniu życia często pozostając w jego pobliżu gniazda przez 6 – 10 tygodni.
Dieta bielików jest zróżnicowana, oportunistyczna i sezonowa. Głównym pożywieniem są ryby, ssaki oraz ptaki. Niektóre są głównie padlinożercami podkradającymi jedzenie wydrom lub innym ptakom drapieżnym (mewom, kormoranom, rybołowom). Dobowe zapotrzebowanie na żywność tych ptaków wynosi średnio 500-600 g. Nad Bałtykiem ich dieta (poza rybami) składa się głównie z ptaków wodnych – od rybitw do wydrzyków oraz ze szczupaków. Raportowane były ich polowania na kormorany doprowadzające w niektórych przypadkach do niszczenia całych kolonii. Ptaki te są w stanie zabić dużo większe od siebie zwierzęta – np. jagnięta lub cielęta jelenia.

Autor zdjęcia: Bengt Nyman [CC-BY-2.0 (http://creativecommons.org/licenses/by/2.0)]

Autor zdjęcia: Bengt Nyman [CC-BY-2.0 (http://creativecommons.org/licenses/by/2.0)]
Największe populacje bielika znaleźć możemy w Norwegii oraz Rosji i łącznie stanowią one ponad 55% europejskiej populacji. Ponadto, obecne są również w południowo-zachodniej Grenlandii, Danii, Szwecji, Niemczech i Polsce. Nieliczne rodziny spotykane są w pozostałej części Europy, na bliskim Wschodzie, w Chinach, Japonii, Indiach i Mongolii. Przez nadmierny odstrzał stały się wymarłe w Wielkiej Brytanii w 1916 roku, jednak re-introdukowano je na wyspie Rhum w 1975 roku i obecnie widywane są wzdłuż zachodniego wybrzeża Szkocji. Warto wspomnieć, że bliskim kuzynem bielika zwyczajnego jest bielik amerykański, który zajmuje tę samą niszę ekologiczną, jednak w Ameryce Północnej.
Są to ptaki, które chętnie zamieszkują tereny otwarte blisko rzek lub dużych jezior, szerokie doliny rzeczne w klimacie umiarkowanym oraz tundry i lasy borealne. Lubią niezakłócony spokój i dojrzałe duże drzewa, na których mogą zakładać gniazda. Obecnie jest to gatunek nie zagrożony wymarciem, jednak nieustannie zagraża mu człowiek m.in. poprzez osuszanie terenów podmokłych, myślistwo, trucie zwierząt łownych, wyrąb lasów oraz zanieczyszczenia (ptaki te są niezwykle wrażliwe na wysoką zawartość rtęci oraz pestycydy chloroorganiczne, które obniżają ich rozrodczość).

Bielik Wasze opinie