Rzeka to ciek płynący swoim korytem na powierzchni Ziemi. Najczęściej koryto jest wyżłobione w dolinie.
Koryto i dolina powstają w wyniku erozyjnej działalności rzeki, czyli niszczenia podłoża.
Rzeka może mieć jedno koryto i jest wtedy nazwana jednokorytową, lub kilka koryt – wielokorytowa. Również może mieć jeden nurt (strumień najszybszego prądu) lub wiele nurtów.
Ze względu na bieg rzeka może być
- prosta o wskaźniku krętości 1 – 1, 05
- kręta 1, 06 do 1,5
- meandrowa powyżej 1 ,5
Wskaźnik krętości oblicza się wyznaczając stosunek długości odcinka AB w rzeczywistości do długości tego samego odcinka w linii prostej.
Każda rzeka ma tendencję do krętości, ponieważ nurt jest przerzucany z jednego brzegu do drugiego. Z tego względu każda rzeka prosta po jakimś czasie staje się kręta, a ta z kolei zaczyna meandrować. Rzeka meandrująca natomiast zamieni się w prostą.
Rodzaje koryt aluwialnych (z osadami rzecznymi)
- jednokorytowe o pojedynczym nurcie
* proste
* kręte
* meandrowe
- jednokorytowe wielonurtowe – roztokowe
- wielokorytowe – anastomozujące
Rzeki jednokorytowe wielonurtowe
Nazywane roztokowymi. Są płytkie, szerokie. Ma nietrwałe koryto z grubym żwirowo – piaszczystym dnem. Akumulacja przeważa nad transportem z tego względu powstają formy śródkorytowe, zwane odsypami lub inaczej łachami. Rzeka ma duży spadek podłużny, jak również duże wahania przepływu.
Rzeki nizin Polski są zazwyczaj roztokowe.
Rzeki wielokorytowe – anastomozujące
Nie zaznacza się w nich jedno główne koryto o największym przepływie, ponieważ wszystkie maj a taki sam. Każde osobne koryto jest raczej jednonurtowe ze spokojnym przepływem, małym spadkiem podłużnym i małymi wahaniami przepływu. Poszczególne koryta są wąskie, głębokie, ale stabilne. Osad na ich dnie jest drobnoziarnisty z dużą ilością utworów organicznych.
Rzeki Wasze opinie