Procesy stokowe

Procesy stokowe nazywane również masowymi to przemieszczanie pokryw zwietrzeliny (okruchy skalne leżące tuż przy powierzchni Ziemi) lub litego podłoża pod wpływem siły grawitacji lub wskutek wtórnego obciążania (np. budynkami, nasiąknięcia wodą, wstrząsów tektonicznych).

Podział ruchów masowych:
1) odpadanie
2) obrywanie
3) osuwanie
4) osiadanie
5) pełzanie
- spełzywanie - klimat umiarkowany
- soliflukcja - klimat zimny
- cieczenie - klimat gorący
6) spływy

ODPADANIE
Procesy odpadania zachodzą na stokach o znacznych nachyleniach (powyżej 60ͦ) Odpadają pojedyncze fragmenty skały, na które działają procesy wietrzenia fizycznego, czyli niszczenia skał i rozdrabniania jej na drobniejsze okruchy. 
Okruchy te gromadzą się (akumulują) u podnóża stoku tworząc stożki usypiskowe i piargi - usypisko luźnego materiału skalnego. 
Gdy okruchy się odczepiają jeden za drugim w skale z biegiem czasu tworzą się wyrwy będące pozostałością po tych okruchach.

OBRYWANIE
Procesy obrywania zachodzą na stokach o nachyleniu powyżej 60ͦ i jest t gwałtowne odpadanie dużych bloków skalnych od stromych powierzchni. 
Bloki tworzą się wskutek wietrzenia fizycznego (niszczenia skał) przez rozluźnianie skały i jej rozkruszanie. Gdy na powstały blok zadziała kolejny czynnik jak np. wstrząsy ziemi, obciążenia stoku (śniegiem, opadami), odpadnie on od całego stoku. 
W miejscu oderwanego bloku skalnego pozostaje nisza, jeśli jest znaczna głębokość, wyrwa jeśli są skaliste ściany, zagłębienie jeśli są duże rozmiary, ale mała głębokość. 

OSUWANIE
Procesy osuwania to nagłe przemieszczanie mas skalnych, które odbywa się pod wpływem siły ciężkości po powierzchni poślizgu (nie tracąc kontaktu z podłożem) z prędkością kilku metrów do kilku cm na sekundę. Występuje na stokach o nachyleniu między 30ͦ  a 50ͦ.

OSIADANIE
subsydencja
Proces osiadania to przemieszczanie warstw skalnych wyłącznie w pionie, gdy masy sztywne zalegają na plastycznym podłożu. 
Konsekwencją osiadania jest obniżenie terenu.
Najczęstszymi przyczynami osiadania jest ułożenie warstw (sztywne leżą na plastycznych) lub krasowienie (rozpuszczanie skał węglanowych). 

PEŁZANIE
Procesy pełzania polegają na powolnym i niedostrzegalnym przemieszczaniu materiału zwietrzelinowego pod wpływem siły ciężkości. Wynika on ze zmian objętości przypowierzchniowej warstwy gruntu wywołanych przemarzaniem i tajaniem gruntu.

Wśród procesów pełzania wyróżniamy 
a) spełzywanie
b) soliflukcję
c) cieczenie

Spełzywanie 
występuje w klimacie umiarkowanym na stokach zadarnionych (pokrytych trawą) oraz zalesionych z gęstym podszytem. Przechodzi on gdy występują długotrwałe opady i topnienie śniegu. Oznaki pełzania gruntu to wygięte pnie drzew, przemieszczone płoty i korzenie. W efekcie procesu spełzywania powstają rozłogi, czyli nieckowate doliny o długości od 5 do 15 km bez załomów. 

Soliflukcja 
występuje w kimacie zimnym i jest to powolne pełzanie zwietrzeliny po wieloletniej zmarzlinie na stokach z co najmniej 2- stopniowym nachyleniem. Na jej tempo wpływa nachylenie stoku, ilość wody oraz rodzaj zwietrzeliny. Soliflukcja powoduje spłaszczenie i wyrównanie stoku.

Cieczenie
występuje w klimacie równikowym. Przemieszczaniu ulega pokrywa ilasta powstała w wyniku rozłożenia skały po wpływem wietrzenia chemicznego. Ponieważ korzenie wiążą zwietrzelinę proces ten obejmuje tereny pod korzeniami, które mogą się swobodniej przemieszczać. W wyniku tego powstają próżnie i teren musi się zapaść. 

SPŁYWY
gwałtowny proces przemieszczania zwietrzeliny w dół stoku o nachyleniu przynajmniej 40ͦ  pod wpływem ich silnego przepojenia wodą. Ze względu na materiał, jaki jest przemieszczany rozróżniamy spływy błotne, gruzowe, mieszane czyli błotno-gruzowe. Gdy na stoku jest zwietrzelina to będą powstawać spływy błotne (gliny i iły), gdy nie ma będą tylko spływy gruzowe (bloki skalne w masie piaszczysto ilastej). Spływy następujące po erupcji wulkanu nazywane są laharami lub również spływami popiołowymi, ponieważ jest to potok błotny złożony z popiołów wulkanicznych przesyconych wodą. Może być spowodowane szybkim stopnieniem pokrywy śnieżnej lub lodowej pod wpływem nagłego skoku temperatury.