Główne dane morfometryczne oceanów

Główne dane morfometryczne oceanów określają ich powierzchnię, objętość, średnią i maksymalną głębokość.

Główne dane morfometryczne oceanów – tabelka

Oceany są to największe części Wszechoceanu (Oceanu światowego), oddzielone od siebie kontynentami lub wyniesieniami dna.

Poniższa tabela przedstawia główne dane morfometryczne oceanów takie jak: powierzchnia [mln km2], objętość wód [mln km3], głębokość średnia [m] i głębokość maksymalna [m]. Czasem dodaje się tu również długość linii brzegowej.

Ile jest oceanów?

Starsze osoby pamiętają zapewne jeszcze, że w ich podręcznikach były wymieniane tylko 3 oceany: Spokojny, Atlantycki i Indyjski. Potem stopniowo zaczęła się pojawiać nazwa Oceanu Arktycznego, zwanego także Północnym lub czasem Morzem Arktycznym, lub Lodowatym. Wcześniej obszar ten zaliczany był do Oceanu Atlantyckiego, jednak jego specyficzne warunki w końcu zadecydowały, że ten najmniejszy z oceanów Wszechoceanu zyskał autonomię. Trudno dokładnie wskazać kiedy, różne źródła wymieniały go w różnych okresach, potem ostatecznie systematykę ujednolicono. Dziś jednak mamy aż 5 oceanów – „najmłodszym” jest Ocean Południowy.

Najmłodszy ocean

Określenie „najmłodszy” nie odnosi się rzecz jasna do wieku Oceanu Południowego (nazywanego również Antarktycznym lub Południowym Oceanem Lodowym), a momentu wyodrębnienia go z Wszechoceanu.

Jego obszar został wydzielony dokładnie w 2000 roku za sprawą Międzynarodowej Organizacji Hydrograficznej. Ocean Południowy jest czwartym co do wielkości z oceanów, łączy się z Atlantykiem, Pacyfikiem i Oceanem Indyjskim i otacza Antarktykę, a więc Antarktydę wraz z okolicznymi wyspami. Jego naturalna granica nie została określona przez żaden z równoleżników, a przez strefę konwergencji antarktycznej (graniczny pas wód powierzchniowych gdzie dochodzi do rotacji wód zimnych i ciepłych). W skład Oceanu Południowego wchodzi 14 mórz, temperatura jego wody waha się od -2 do +10 stopni. Na jego obszarze wieją najsilniejsze wiatry na naszej planecie. Najgłębszym miejscem „najmłodszego” z oceanów jest Rów Sandwichu Południowego (7235 metrów), około 100 kilometrów od wysp o nazwie Sandwich Południowy. Co ciekawe, rów ten ciągnie się również przez Atlantyk, tam osiąga nawet większe wartości, jego maksymalna głębokość to 8428 (i jest to druga głębokość maksymalna Oceanu Atlantyckiego).

Czy oceany znajdziemy tylko na Ziemi?

Oceany w znanej nam formie znajdziemy tylko na naszej planecie. Prawdopodobnie przed 3-4 miliardami lat istniał ocean, a w zasadzie wszechocean, na Marsie, jednak zaniknął, co było spowodowane utratą pola magnetycznego i rozrzedzeniem atmosfery. Znamy natomiast tak zwane oceany podpowierzchniowe, które występują na ciałach niebieskich o stałej powłoce lodowej – pod tą pokrywą istnieje forma płynna. Tak jest na księżycu Jowisza Europie, a być może też na Ganimedesie i Kallisto (także księżyce Jowisza) oraz na Tytanie i Enceladusie, które są z kolei księżycami Saturna. Modele powstawania planet opracowanych w ostatnich latach wskazują jednak, że we Wszechświecie mogą istnieć planety z oceanami przypominającymi te na Ziemi.