Molibden (symbol – Mo) jest pierwiastkiem chemicznym, metalem, leżącym w V okresie i VI grupie pobocznej układu okresowego, należy więc do grupy metali przejściowych (bloku d).
| Symbol | Mo |
| Nazwa w jęz. angielskim | molybdenum |
| Nazwa w jęz. łacińskim | molybdenum |
| Stan skupienia (w warunkach standardowych) | ciało stałe |
| Charakter chemiczny | metal |
| Liczba atomowa | 42 |
| Masa atomowa [u] | 95,95(1) |
| Numer grupy, okres, blok energetyczny | VIB, V, d |
| Stopnie utlenienia | -IV, −II, −I, 0, I, II, III, IV, V, VI |
| Konfiguracja elektronowa uproszczona | [Kr]4d55s1 |
| Zapełnienie powłok elektronowych | 2, 8, 18, 13, 1 |
| Elektroujemność wg Paulinga | 2,16 |
| Temperatura topnienia [ºC] | 2623 |
| Temperatura wrzenia [ºC] | 4939 |
| Ciepło właściwe [J/(kg•K)] | 250 |
| Gęstość [kg/m3] | 10280 |
Właściwości fizyko-chemiczne
Molibden ma liczbę atomową równą 42 i masę atomową równą 95,95u. Pierwiastek ten może występować na 10 stopniach utlenienia: −IV, −II, I, 0, I, II, III, IV, V, VI (najtrwalsze są związki MoVI).
Molibden w warunkach standardowych (tj. temp. - 273,15K, ciśnienie - 105Pa) ma postać ciała stałego o metalicznym, srebrzystobiałym kolorze i o gęstości 10280kg/m3. Jego temperatura topnienia wynosi 2623ºC – jest to szósta najwyższa wartość wśród wszystkich pierwiastków. Temperatura wrzenia molibdenu wynosi natomiast 4639ºC. Twardość molibdenu wg skali Mohsa wynosi 5,5.
Molibden jest mało aktywnym chemicznie pierwiastkiem. Podgrzany może reagować z niemetalami. Reaguje z wodą królewską, stężonym kwasem siarkowym(VI) oraz rozcieńczonym azotowy(V) (w stężonym ulega natomiast pasywacji). Z tlenem tworzy tlenki np. MoO2 (fioletowy), MoO3 (biały), Mo4O11. Tlenki molibdenu mają charakter kwasowy. Tlenek molibdenu(VI) MoO3 jest bezwodnikiem kwasu molibdenowego H2MoO4.
Molibden ma 35 znanych izotopów o masach atomowych od 83 do 117u. Najpowszechniejszy izotopem jest 98Mo (24,14%). Siedem izotopów występuje w przyrodzie i są to: 92Mo, 94Mo, 95Mo, 96Mo, 97Mo, 98Mo, and 100Mo. Tylko ostatni z nich nie jest izotopem stabilnym.
Odkrycie
Związki molibdenu były znane przez stulecia jednak przez większość czasu mylone ze związkami ołowiu (nazwa molibdenu w dosłownym tłumaczeniu oznacza „podobny do ołowiu”). Sam pierwiastek został odkryty w 1778 przez Carla Wilhelma Scheela, a wyizolowany trzy lata później.
Występowanie w przyrodzie
Molibden nie występuje w skorupie ziemskiej w formie wolnej. Związki molibdenu na różnych stopniach utlenienia są składnikami minerałów m.in. wulfenitu, powellitu i molibdenitu.
Zastosowanie i znaczenie
Wykorzystywany jest w metalurgii. Dodatek molibdenu do stopów zwiększa ich odporność na wysokie temperatury i korozję. Jest wykorzystywany w przemyśle zbrojeniowym, lotniczym, naftowy (jako katalizator), nuklearnym (izotop 99). Związki i kompleksy molibdenu stosuje się jako barwniki.
Molibden jest zaliczany do mikroelementów. Jest składnikiem co najmniej 50 enzymów bakterii (m.in. jest kofaktorem większości nitrogenaz), roślin i zwierząt.
Molibden Wasze opinie