Klasy bonitacyjne gleb

Klasy bonitacyjne gleb są stworzone w oparciu o ich urodzajność. Na postawie uzyskiwanych plonów oceniana jest zdolność gleby do produkcji rolnej. Klasyfikacja odbywa się w oparciu o ocenę pewnych właściwości gleby, takich jak grubość poziomu próchniczego, budowa i elementy profilu glebowego, a w związku z tym warunków środowiska, w jakich powstała, czyli wysokości nad poziomem morza, stopień nachylenia terenu i jego ekspozycja. 
Wyróżniono 9 klas bonitacyjnych: najlepsze (I), bardzo dobre (II), dobre (IIIa), średnio dobre (III), średnie lepsze (IVa), średnie gorsze (IVb), słabe (V), najsłabsze (VI), najsłabsze, trwale za suche lub za mokre (VI RZ).

I klasa bonitacyjna to gleby najlepsze o najbardziej dogodnych warunkach wodnych i powietrznych. Mają najlepiej wykształcony i najgrubszy poziom próchniczy, odpowiedni odczyn, dobrą przepuszczalność i wilgotność. Są żyzne, dzięki czemu możliwe jest uprawianie na nich wymagających roślin i jednoczesne uzyskiwanie wysokich plonów. W Polsce jest ich bardzo mało, stanowią bowiem prawie 0,5% wszystkich gleb. Są to czarnoziemy, czarne ziemie, mady, rędziny, brunatne właściwe. Można na nich uprawiać buraki cukrowe, pszenicę, rzepak oraz warzywa. 
II klasa bonitacyjna to gleby bardzo dobre, które są nieco gorsze od I klasy, gdyż mają mniejszą przepuszczalność i przewiewność, lecz nadal można z nich otrzymywać wysokie plony, przy zastosowaniu niewielkich zabiegów agrotechnicznych. Są to gleby płowe, a uprawiane na nich mogą być buraki cukrowe, rzepak, pszenica, warzywa, drzewa owocowe.
Klasa bonitacyjna IIIa to gleby dobre, cechujące się średnią żyznością, ze względu na małą ilość próchnicy. Są to gleby brunatne, płowe, rędziny, mady piaszczyste i torfowe. Uzyskiwanie z nich plonów roślin wymagających (buraków cukrowych, pszenicy) jest możliwe wyłącznie dzięki stosowaniu zabiegów agrotechnicznych. Plony roślin niewymagających (żyto, jęczmień, owies, ziemniaki) są relatywnie wysokie bez tego. 
Gleby średnio dobre stanowią IIIb klasę bonitacyjną. Są to gleby oglejone gleb brunatnych, płowych, czarnych ziem i torfowych. Plony roślin mało wymagających są dość wysokie. Bez większych problemów rosną na nich niewymagających zbóż i niektóre gatunki drzew owocowych. 
Klasa bonitacyjna IVa to gleby średnie gorsze. Tutaj ilość składników odżywczych jest uzależniona od skały macierzystej. Z tego względu konieczne jest stosowanie intensywnych zabiegów agrotechnicznych nawet w przypadku upraw roślin mało wymagających, a wysokość plonów jest uzależniona od warunków pogodowych. Są to gorsze gleby brunatne, płowe, a w szczególności bielice. Rosną na nich rośliny pastewne, żyto, ziemniaki, owies. 
Kolejną klasą bonitacyjną są gleby słabe, ubogie w próchnicę i składniki odżywcze. Dodatkowo często spotyka się w nich duże okruchy skalne i są albo nadmiernie uwilgocone, albo przesuszone. Warunkuje to wykorzystywanie intensywnych zabiegów agrotechniczych, które nie dają gwarancji wysokich plonów. Wśród tych gleb znaleźć można te, które powstały na piaskach bielicowe, płowe, rdzawe, brunatne dystroficzne. Uprawy roślin niewymagających, czyli ziemniaków, owsa, żyta są możliwe dzięki stosowanym.zabiegom agrotechnicznym i są uzależnione od warunków pogodowych.
Gleby najsłabsze to VI klasa bonitacyjna i stanowią je gleby górskie, bielice, rdzawe, podmokłe mady położone dodatkowo w miejscach silnie nachylonych, na.dużych wysokościach. Są bardzo płytkie, mocno wilgotne lub bardzo suche. Można na nich uprawiać jedynie nie wymagające zboża, które nie wiadomo czy przyniosą plony, z tego względu przeznaczane są zazwyzaj na pastwiska. 
Ostatnia VI RZ klasa bonitacyjna to gleby bardzo złe, praktycznie pozbawione poziomu próchniczego. Są mocno wyniszczone lub dopiero powstające, dlatego uprawa jest na nich niemożliwa. Przeznacza się je pod zalesienia.