Ochrona przyrody to zachowanie, zrównoważone użytkowanie i odnawianie zasobów, tworów i składników przyrody zarówno dziko występujących roślin, zwierząt, grzybów, jak również tych objętych ochroną gatunkową – zwierząt, które prowadzą wędrowny tryb życia, siedlisk przyrodniczych (również tych zagrożonych wyginięciem), tworów przyrody żywej i nieożywionej oraz kopalnych szczątków roślin i zwierząt, krajobrazu, zieleni w miastach i wsiach oraz zadrzewień.
W Polsce można wyróżnić 10 form ochrony przyrody. Są to parki narodowe, rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe, obszar chronionego krajobrazu, obszary Natura 2000, pomniki przyrody, stanowiska dokumentacyjne, użytki ekologiczne, zespoły przyrodniczo-krajobrazowe, ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów.
Wymienione wyżej formy ochrony są ustanowione przez ustawę o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 roku
.
Park narodowy
obejmuje obszar o szczególnych wartościach przyrodniczych, naukowych, społecznych kulturowych i edukacyjnych. Nie może być mniejszy niż 1000 ha. Na jego terenie ochroną jest objęta cała przyroda i walory krajobrazowe.
Działalność parków narodowych nadzoruje minister właściwy do spraw środowiska.
Rezerwat przyrody
są to obszary zachowane w stanie naturalnym, ekosystemy, siedliska przyrodnicze, składniki przyrody nieożywionej, które wyróżniają się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi oraz walorami krajobrazowymi.
Park krajobrazowy
są to obszary chronione ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne, kulturowe i krajobrazowe. O utworzeniu lub powiększeniu parku decyduje sejmik województwa, natomiast o likwidacji lub zmniejszeniu również, ale po uzgodnieniu z miejscowymi radami gminy.
Obszar chronionego krajobrazu
są to tereny chronione ze względu na krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, który jest wartościowy ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem.
Obszar Natura 2000
Jest programem ochrony przyrody, którego celem jest zachowanie poszczególnych siedlisk i gatunków.
Pomnik przyrody
to pojedyncze obiekty przyrody żywej lub nieożywionej (lub też ich skupiska), które mają szczególną wartość przyrodniczą, naukową, kulturową, historyczną, krajobrazową. Odznaczają się one specyficznymi indywidualnymi cechami.
Są ustanawiane i likwidowane przez uchwały rady gminy.
Stanowiska dokumentacyjne
są to miejsca formacji geologicznych, nagromadzeń skamieniałości lub tworów mineralnych, jaskinie, schroniska podskalne ważne pod względem naukowym i dydaktycznym.
Użytki ekologiczne
są to pozostałości ekosystemów, ważne ze względu na zachowanie różnorodności biologicznej, jak na przykład zbiorniki wodne, oczka wodne, kępy drzew i krzewów, bagna, torfowiska, wydmy, starorzecza, wychodnie skalne.
Zespoły przyrodniczo-krajobrazowe
są to fragmenty krajobrazu naturalnego i kulturowego, które są chronione ze względu na szczególne walory widokowe.
Ochrona gatunkowa
obejmuje okazy gatunków roślin, zwierząt i grzybów. Jej zadaniem jest zapewnienie ich przetrwania dziko występujących, rzadkich gatunków, które są zagrożone wyginięciem.
Ochrona przyrody Wasze opinie