Skały chemiczne powstają w wyniku wytrącania się substancji z roztworów wodnych.
Skały organogeniczne to nagromadzenie szczątków roślin lub zwierząt.
Wśród skał organogenicznych i chemicznych można wyróżnić skały węglanowe, skały krzemionkowe, skały fosforanowe, skały siarczanowe i solne, kaustobiolity.
Skały węglanowe
Wśród nich najbardziej powszechnymi są wapienie. Utworzyły się z węglanu wapnia (CaCO3). Przekształca się w litą skałę w procesie lityfikacji z miękkiego i luźnego osadu wapiennego.
W ich skład wchodzi masa mikrytowa lub sparytowa, która jest jej podstawowym składnikiem oraz różnego rodzaju ziarna. Klasyfikacja wapieni jest oparta na głównych składnikach. Wapienie mikrytowe są zbudowane prawie wyłącznie z mikrytowej masy podstawowej. Wapienie ziarniste mają w swojej budowie jakiekolwiek składniki ziarniste.
Ze względu na rodzaj składników ziarnistych wyróżnia się wapienie organogeniczne, powstałe przy udziale organizmów żywych i nieorganogeniczne. Wśród organogenicznych wyróżnia się zoogeniczne (ze zwierząt), fitogeniczne (z roślin).
Wszystkie wapienie intensywnie reagują z kwasem solnym, ponieważ przy połączeniu go ze skałą wydziela się ogromna ilość dwutlenku węgla.
Dolomity powstają wskutek dolomityzacji wapieni, czyli zastępowania wapnia magnezem. Reakcja z kwasem solnym występuje jedynie po sproszkowaniu skały lub podgrzaniu kwasu.
Skały krzemionkowe
Powstają w wyniku wytrącania się krzemionki lub nagromadzenia organizmów zawierający krzemionkę lub też jako produkt procesów diagenezy lub epigenezy. Podstawowymi minerałami są opal i chalcedon. Ogólnie skały z tej grupy są twarde i bardzo zwięzłe. Jeśli nie zawierają węglanu wapnia nie reagują z kwasem solnym. Przykładowe skały krzemionkowe to radiolaryty, gezy i opoki, konkrecje krzemieni i czertów.
Skały fosforanowe
Powstają w wyniku wytrącania fosforanów z wody morskiej. Proces ten zachodzi w środowisku o pH wyższym od 8 lub w środowisku lądowym wskutek nagromadzenia się kości. Prowadzi to do powstania okrągłych konkrecji, które składają się głównie z kolofanitu.
Skały siarczanowe i solne
Powstają w wyniku odparowania wód słonych jezior i mórz, zawierających łatwo rozpuszczalne związki chemiczne. Owe odparowywanie nazwane jest ewaporację, dlatego skały powstałe w ten sposób nazywa się również ewaporatami.
Cykl ewaporatowy jest związany ze wzrostem stężenia wody:
- wapienie, margle i iły
- krystalizacja dolomitów syngenetycznych
- wytrącanie gipsu i anhydryty (po odparowaniu 20% wody)
- wytrącanie soli kamiennej (po odparowaniu 90% wody)
- powstanie soli potasowo – magnezowych
Minerały skał solnych to gips, anhydryt, halit, sylwin, karnalit.
Kaustobiolity – organiczne skały palne
Skały te mają wysoką zawartość związków organicznych lub węgla, który jest efektem rozkładu szczątków organicznych. Gdy proces ten zachodzi w warunkach ograniczonego dostępu do tlenu szczątki roślin podlegają procesowi uwęglenia, w którego przebiegu ważne jest ciśnienie, temperatura i głębokość na jakiej powstają.
Torf zawiera 50 – 65% węgla w suchej masie i tworzy się na głębokości około 100 metrów.
Węgiel brunatny zawiera 65 – 78% węgla, na głębokości ponad 200 metrów. Wymaga dłuższego czasu tworzenia z wyższą temperaturą i ciśnieniem.
Węgiel kamienny zawiera 75 – 93% węgla i wymaga jeszcze dłuższego czasu zachodzącego procesu wraz z wyższym ciśnieniem i temperaturą.
Antracyt zawiera 93 – 98% węgla.
Wielkość powstających złóż była uzależniona od nachylenia i tektoniki terenu oraz dostępu do wody – największe pokłady tworzyły się na rozległych obszarach płaskich z tendencją do powolnych ruchów obniżających ze stałym dostępem do wody.
Skały organiczne i chemiczne
Oprócz skały organogeniczne i chemiczne może Ci się przydać
Zobacz również
- Europa – regiony turystyczne
- Wszechocean
- Elektrownie w Europie - rozmieszczenie
- Ukształtowanie powierzchni Ameryki...
- Największe religie świata
- Bryza
- Ukształtowanie powierzchni Azji
- Wiatr
- Ukształtowanie powierzchni Australii
- Deszcze zenitalne
- Pustynnienie terenu
- Mgła
- Skały osadowe
- Migracje
- Ruralizacja miasta
Skały organogeniczne i chemiczne Wasze opinie