Rozwiązywanie równań logarytmicznych powinniśmy zacząć od wyznaczenia dziedziny, wynikającej z warunków logarytmów.
Dla \( \log_{a}c\)
\(a>0\) i \(a\neq 1\) oraz \(c>0\)
Przykład wyznaczenia dziedziny w równaniu z logarytmem.
\(\log_{4} (x+5)+\log_{4}(4-2x)=1\)
Sprawdzamy miejsca, w których występuje \(x\), znajduje się on w liczbie logarytmowanej (powinna być ona większa od zera), więc wyznaczamy warunki:
\(x+5>0\) i \(4-2x>0\)
\(x>-5\) i \(-2x>-4\)
\(x>-5\) i \(x<2\)
Nasz \(x\) musi być większy niż \(-5\) i mniejszy od \(2\). Dziedzinę możemy zapisać:
\(x\: \epsilon \: (-5;2)\)
Gdy mamy wyznaczoną dziedzinę funkcji, przystępujemy do rozwiązywania. Przekształcamy równanie do postaci:
1) \(\log_{a} (dowolne \: wyrazy)=\log_{a} (inne \: dowolne \: wyrazy)\)
- inaczej \(\log_{a} (b)=\log_{a} (c)\)
2) \(\log_{a} (dowolne \: wyrazy)=inne \: dowolne \: wyrazy\)
- inaczej \(\log_{a} (c)=b\)
W drugim przypadku korzystamy z definicji i przekształcamy w następujący sposób:
\(\log_{a}c=b\Leftrightarrow a^b=c\)
A następnie obliczamy.
Przykładowe zadania
Zad. 1) Rozwiąż równania z logarytmami:
a) \(\log_{3} x=2\)
b) \(\log_{5} x=3\)
c) \(\log_{2} (x+2)=3\)
d) \(\log_{2} (x^2+3x-8)=1\)
e) \(\log x=4 \) Zobacz rozwiązanie
Zad. 2) Rozwiąż równania z logarytmami:
a) \(2+\log_{5} (3x-5)=\log_{5} (2x+23)\)
b) \(\log_{50} (5x-10)+\log_{50} (3x+1)=1\)
c) \(\log_{\sqrt{2}} (2x+3)+\log_{\sqrt{2}} (x+2)=0\) Zobacz rozwiązanie
Zad. 3) Rozwiąż równania z logarytmami:
a) \(\log_{2} x+\log_{4} x+\log_{16} x =7\)
b) \(\log_{4} x+\log_{16} x+\log_{64} x =7\dfrac{1}{3}\) Zobacz rozwiązanie
Dla \( \log_{a}c\)
\(a>0\) i \(a\neq 1\) oraz \(c>0\)
Przykład wyznaczenia dziedziny w równaniu z logarytmem.
\(\log_{4} (x+5)+\log_{4}(4-2x)=1\)
Sprawdzamy miejsca, w których występuje \(x\), znajduje się on w liczbie logarytmowanej (powinna być ona większa od zera), więc wyznaczamy warunki:
\(x+5>0\) i \(4-2x>0\)
\(x>-5\) i \(-2x>-4\)
\(x>-5\) i \(x<2\)
Nasz \(x\) musi być większy niż \(-5\) i mniejszy od \(2\). Dziedzinę możemy zapisać:
\(x\: \epsilon \: (-5;2)\)
Gdy mamy wyznaczoną dziedzinę funkcji, przystępujemy do rozwiązywania. Przekształcamy równanie do postaci:
1) \(\log_{a} (dowolne \: wyrazy)=\log_{a} (inne \: dowolne \: wyrazy)\)
- inaczej \(\log_{a} (b)=\log_{a} (c)\)
2) \(\log_{a} (dowolne \: wyrazy)=inne \: dowolne \: wyrazy\)
- inaczej \(\log_{a} (c)=b\)
W pierwszym przypadku opuszczamy logarytm, w wyniku czego pozostają wyrażenia z logarytmu, najczęściej jest to zwykłe równanie lub równanie kwadratowe, które rozwiązujemy.
W drugim przypadku korzystamy z definicji i przekształcamy w następujący sposób:
\(\log_{a}c=b\Leftrightarrow a^b=c\)
A następnie obliczamy.
Na koniec, otrzymane wyniki sprawdzamy z dziedziną. Sprawdzamy, czy liczby, które wyliczyliśmy, należą do dziedziny. Jeśli nie należą, to odrzucamy je. Ilość rozwiązań nie jest określona, może to być - brak rozwiązania, jedno, dwa lub czterdzieści; analogicznie - ilość odrzuconych wyników.
Przykładowe zadania
Zad. 1) Rozwiąż równania z logarytmami:
a) \(\log_{3} x=2\)
b) \(\log_{5} x=3\)
c) \(\log_{2} (x+2)=3\)
d) \(\log_{2} (x^2+3x-8)=1\)
e) \(\log x=4 \) Zobacz rozwiązanie
Zad. 2) Rozwiąż równania z logarytmami:
a) \(2+\log_{5} (3x-5)=\log_{5} (2x+23)\)
b) \(\log_{50} (5x-10)+\log_{50} (3x+1)=1\)
c) \(\log_{\sqrt{2}} (2x+3)+\log_{\sqrt{2}} (x+2)=0\) Zobacz rozwiązanie
Zad. 3) Rozwiąż równania z logarytmami:
a) \(\log_{2} x+\log_{4} x+\log_{16} x =7\)
b) \(\log_{4} x+\log_{16} x+\log_{64} x =7\dfrac{1}{3}\) Zobacz rozwiązanie
Równania logarytmiczne Wasze opinie
w zad. 2) podp. a) jest błąd - powinno być 2+log5(3x−5)=log5(2x+21)