Opisując system bankowy należy wziąć pod uwagę same instytucje, jakimi są banki wraz z całym ich otoczeniem, relacjami oraz ogólnie pojętym rynkiem finansowym. W system bankowy będą wpisywały się również wszelkie normy opisujące i regulujące działalność finansową, a więc prawodawstwo. W zasadzie, aby mówić o systemie bankowym w danym państwie potrzebne są co najmniej dwa szczeble – bank centralny – stojący na czele całego systemu oraz banki komercyjne. W przypadku Polski najczęściej mówi się o systemie trzyszczeblowym. Na pierwszym miejscu obok Banku Centralnego istnieje jeszcze Komisja Nadzoru Finansowego oraz Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Drugi szczebel to klasycznie banki komercyjne, spółdzielcze itp., a w ramach trzeciej kategorii opisuje się tzw. instytucje pomocnicze, np. Biuro Informacji Kredytowej, Krajowa Izba Rozliczeniowa itp.
W literaturze wymienia się dwa główne modele systemów bankowych:
niemiecko-japoński – zakłada, że system bankowy pełni główną funkcję w sektorze finansowym. Dlatego występują tu głównie banki uniwersalne, a więc takie, które realizują wszystkie możliwe rodzaje operacji bankowych,
anglosaski – wyróżnia się tutaj osobno banki inwestycyjne, które zajmują się transferem oszczędności na rynek pieniężny i kapitałowy oraz banki komercyjne, depozytowe, które zajmują się bieżącą obsługą podmiotów gospodarczych.
Polski system bankowy zasadniczo rozwinął się dopiero po transformacji ustrojowej z 1989 roku. Tak jak i w innych przypadkach dla rozwinięcia się takiego systemu niezbędne zdaje się istnienie:
- popytu na usługi bankowe,
- ogólnego ładu społecznego i gospodarczego oraz względna świadomość ekonomiczna i gospodarcza,
- regulacji prawnych dotyczących działań banków,
- tendencji do innowacji gospodarczych, także w zakresie kapitałowym i finansowym.
Zasadniczo powstawanie i istnienie systemu bankowego jest zjawiskiem pozytywnym, znacznie przyspiesza rozwój i wzrost gospodarczy. Daje możliwości szybszego odbywania transakcji pomiędzy podmiotami, a także dokonywania tego „ponad granicami”. Umożliwia też kumulacje środków oraz płynne wprowadzanie ich na rynek lub inwestowanie. Z pewnością sprzyja to także globalizacji i usprawnieniu działania rynku. Umożliwia także pojawianie się na rynku nowych podmiotów dzięki mechanizmom dźwigni (np.: kredyt). Tym niemniej państwo zmuszone jest ingerować i nadzorować działalność banków ze względu zarówno na ochronę klientów banków, jak i samych banków, np. poprzez powołanie Funduszu Gwarantowania Depozytów. Ta ostatnia instytucja gwarantuje wypłatę swoich środków wszystkim deponentom banku nawet w przypadku upadłości czy bankructwa instytucji bankowej.
Reasumując, jak każdy element gospodarki rynkowej, tak i system bankowy wnosi wiele udogodnień i dynamiki rozwoju. Jednakże niesie ze sobą również pewne niebezpieczeństwa, które stara się zabezpieczyć działalność państwa.
System bankowy Wasze opinie