Eszkola

Wariancja, miara zmienności - opis

Wariancja

Wariancja jest podstawową miarą zmienności obserwowanych wyników. Wariancja informuje o tym, jak duże jest zróżnicowanie wyników w danym zbiorze wyników (zmiennej). Inaczej mówiąc, czy wyniki są bardziej skoncentrowane wokół średniej, czy są małe różnice pomiędzy średnią a poszczególnymi wynikami czy może rozproszenie wyników jest duże, duża jest różnica poszczególnych wyników od średniej.

Przykład
:

Lekarz zbadał tętno dwóch grup osób: chorujących na chorobę A i chorujących na chorobę B. Uzyskał następujące wyniki:

Choroba A: 60, 60, 60, 60, 70, 70, 70, 80, 80, 80, 80

Choroba B: 50, 50, 50, 50, 70, 70, 70, 90, 90, 90, 90.

Jak można zauważyć, średnie tętno w obu grupach jest takie samo i wynosi 70. Jednakże lekarz oprócz średniej wyliczył również wariancję. Okazało się, że wariancja w drugiej grupie jest większa niż w pierwszej grupie. Oznacza to, że wyniki w drugiej grupie są bardziej zróżnicowane. 

Wariancja przyjmuje wartości od 0 do plus nieskończoności (nie istnieje ujemna wariancja, ponieważ nie może być minusowego zróżnicowania, albo ono jest, albo go nie ma, czyli wszystkie wyniki są takie same). 

Wariancja jest podstawową miarą w większości testów statystycznych, analiz. Najpopularniejsze analizy statystyczne posługują się tą miarą statystyczną: np. analiza wariancji, analiza regresji. Ma zatem duże znaczenie przy analizowaniu wyników badań. 



Jeżeli wariancja równa jest 0, to oznacza, że w nasze wyniki są identyczne, np. każdy uczeń dostał 5 z egzaminu. Często badacze posługują się terminem wariancja do określenia niemocy analitycznej. "Nie ma wariancji" w wynikach, oznacza, że nie ma żadnej różnicy pomiędzy zebranymi wynikami, a to oznacza, że statystyk nie ma praktycznie nic do analizowania. W jeszcze innym przypadku można spotkać się z prośbą o obliczenie statystyk dla jednej obserwacji. Jeżeli mamy jedną obserwację to nie mamy przecież żadnej zmienności. Zmienność dotyczy zbioru danych, a nie jednej obserwacji, dlatego też statystyka to nauka o zbiorach obserwacji, a nie o jednym przypadku. 

Wariancja to średnia arytmetyczna z różnicy (podniesionej do kwadratu) pomiędzy wynikiem danej obserwacji od średniej dla danej grupy. Wariancję również określa się jako moment centralny drugiego rzędu zmiennej.

Wariancja Wasze opinie

1×7 =
  • E Ela 22.11.2023

    Super. Nareszcie opis zagadnienia bez opierania się na wzorze. Gratuluję pomysłu.