Keynesizm to teoria makroekonomiczna stworzona przez J.M. Keynesa. Zgodnie z nią gospodarka rynkowa jest ze swej natury niestabilna i wymaga aktywnej polityki gospodarczej państwa. Dotyczy to przede wszystkim inflacji i bezrobocia.
Według teorii Keynesa:
- gospodarka nie posiada mechanizmu samoregulacji, dlatego konieczna jest ciągła interwencja państwa, np. poprzez roboty publiczne,
- w celu pobudzenia gospodarki, należy zwiększać wydatki, np. poprzez zmniejszanie podatków lub zwiększanie wydatków z budżetu (dzięki temu konsumenci będą mieli więcej pieniędzy, które wydadzą na zakup kolejnych dóbr i usług; takie działanie przyczyni się np. do wzrostu produkcji, wzrostu zatrudnienia, lepszego wykorzystania czynników wytwórczych),
- powodem bezrobocia są zbyt małe wydatki z budżetu oraz wydatki konsumentów,
- w gospodarce nie są wykorzystywane wszystkie czynniki wytwórcze, co prowadzi do pojawienia się bezrobocia przymusowego (osoby, które szukają pracy za określoną płace nie mogą znaleźć zatrudnienia),
- w krótkim okresie ceny i płace są stałe, co oznacza, że ich reakcja na zmiany popytu jest opóźniona.
Keynes wskazuje, że siły tkwiące wewnątrz systemu nie mogą zapewnić stanu równowagi przy pełnym wykorzystaniu siły roboczej i zasobów kapitałowych. Nie mogą zapewnić stanu, w którym poziom dochodu narodowego osiąga maksimum. Powodem takiej sytuacji jest niedostateczny popyt. Potrzebny jest zatem czynnik zewnętrzny, który będzie przeciwdziałać temu brakowi popytu, powodującemu przewagę oszczędności nad inwestycjami. Tę funkcję stymulatora popytu, zdaniem Keynesa, może i powinno spełniać państwo.
Instrumenty, jakie Keynes zaproponował państwu w celu przeprowadzenia tego przedsięwzięcia, są różne, np.:
- działania na rzecz obniżenia stopy procentowej,
- zwiększenie opodatkowania wysokich dochodów przy jednoczesnym zwiększeniu świadczeń społecznych na rzecz grup najniżej uposażonych,
- inwestycje finansowane z długu publicznego.
Keynesizm Wasze opinie