Karty płatnicze definiowane są jako karty identyfikujące wydawcę i upoważnionego posiadacza, uprawniające do wypłaty gotówki lub dokonywania zapłaty, a w przypadku kart wydanych przez bank lub instytucję ustawowo upoważnioną do udzielania kredytu, także do dokonania wypłaty gotówki lub zapłaty z wykorzystaniem kredytu. Karty płatnicze są formą nowoczesnego obrotu pieniężnego za pomocą pieniądza elektronicznego lub plastikowego, realizowanego za pomocą zapisów elektromagnetycznych przez komputery bankowe. Innymi słowy: Karty płatnicze umożliwiają dostęp do środków zgromadzonych na rachunku bankowym. To instrumenty płatnicze, które umożliwiają posiadaczowi dokonywanie operacji np. wypłaty gotówkowej, przy użyciu elektronicznych nośników informacji (służą one przechowywaniu informacji, które są elektroniczne zapisywane i odczytywane, np. dyski twarde).
Karty płatnicze wykonane są ze sztucznego tworzywa i na chwile obecną są znormalizowane, tj. wszystkie mają wymiary zewnętrzne 85,7 na 54,0 mm. Strona przednia karty płatniczej, tj. awers, zawiera: nazwę banku, który wystawił kartę; imię i nazwisko właściciela karty (naniesione drukiem wypukłym lub płaskim); symbol typu karty; emblemat i niekiedy trójwymiarowy hologram znaku identyfikacyjnego systemu płatniczego, np. karty VISA; termin ważności karty oraz numer rachunku karty (naniesione drukiem wypukłym lub płaskim); mikroprocesor, tzn. chip oraz zdjęcie właściciela karty (zamieszczane w niektórych kartach); dodatkowe zabezpieczenia (np. znaki widoczne w promieniach ultrafioletowych, wzór graficzny). Natomiast odwrotna strona karty, tzw. rewers, zawiera: ścieżkę magnetyczną karty; pasek na podpis posiadacza karty; nadruk numeru karty, uzupełniony kodem weryfikacyjnym (w kartach wypukłych na pasku podpisu).
Karty płatnicze dzieli się na:
Karta płatnicza może być rozpatrywana z różnych punktów widzenia, a mianowicie, jako:
- instrument bezgotówkowych rozliczeń bankowych, który ma moc umarzania zobowiązań,
- znak legitymujący bądź upoważniający jego posiadacza do dokonywania określonych czynności,
- dokument, z którego wynika prawo osoby uwidocznionej na karcie,
- środek dowodowy świadczący o stosunku prawnym łączącym posiadacza karty z bankiem.
Karty płatnicze są bardzo wygodną formą zarządzania i korzystania ze środków finansowych. Mogą być one ważne tylko na terenie danego kraju lub mogą mieć zasięg międzynarodowy. Kart płatniczych używa się na całym świecie i w zasadzie wypierają one pieniądz gotówkowy. Przykładowo w Stanach Zjednoczonych gotówka stanowi już tylko niecałe 10 % podaży pieniądza. Na polskim rynku, na koniec września 2013 roku, znajdowało się w obiegu 34,9 mln kart płatniczych, tj. o 495 tys. kart więcej niż w czerwcu tego samego roku. Poza tym w III kwartale 2013 roku, przy użyciu kart płatniczych, przeprowadzono 580,6 mln transakcji (gotówkowych oraz bezgotówkowych, na łączną kwotę 113,7 mld złotych) i w porównaniu do poprzedniego kwartału liczba transakcji zwiększyła się o 21,3 mln sztuk.
Karty płatnicze wykonane są ze sztucznego tworzywa i na chwile obecną są znormalizowane, tj. wszystkie mają wymiary zewnętrzne 85,7 na 54,0 mm. Strona przednia karty płatniczej, tj. awers, zawiera: nazwę banku, który wystawił kartę; imię i nazwisko właściciela karty (naniesione drukiem wypukłym lub płaskim); symbol typu karty; emblemat i niekiedy trójwymiarowy hologram znaku identyfikacyjnego systemu płatniczego, np. karty VISA; termin ważności karty oraz numer rachunku karty (naniesione drukiem wypukłym lub płaskim); mikroprocesor, tzn. chip oraz zdjęcie właściciela karty (zamieszczane w niektórych kartach); dodatkowe zabezpieczenia (np. znaki widoczne w promieniach ultrafioletowych, wzór graficzny). Natomiast odwrotna strona karty, tzw. rewers, zawiera: ścieżkę magnetyczną karty; pasek na podpis posiadacza karty; nadruk numeru karty, uzupełniony kodem weryfikacyjnym (w kartach wypukłych na pasku podpisu).
Karty wydawane są przez wiele różnych organizacji (należą do nich zarówno banki, jak i podmioty niebędące bankami). Dwie najbardziej znane to Visa i MasterCard. Obie powstały w latach sześćdziesiątych dwudziestego wieku. Innymi, mniej rozpowszechnionymi w Europie, są np. American Express, PolCard.
Funkcjonowanie kart płatniczych opiera się na systemach rozliczeniowych stworzonych przez organizacje kartowe (np. Visa). Podczas transakcji kartą klient podpisuje wydruk potwierdzenia transakcji lub wprowadza na specjalnej klawiaturze kod PIN, który zastępuje podpis. Ostateczny rozrachunek stron uczestniczących w rozliczeniach z użyciem kart płatniczych odbywa się za pośrednictwem Krajowej Izby Rozliczeniowej S.A (KIR S.A.) i agenta rozrachunkowego, którego rolę pełni jeden z banków komercyjnych.
Karty płatnicze dzieli się na:
- karty do bankomatów (natychmiastowa wypłata pieniędzy w bankomacie),
- karty gwarancyjne (wydawane razem z czekami gwarantowanymi, najczęściej z euroczekami, uwiarygodniają one transakcje dokonywane przez ich posiadacza),
- karty gwarantowane (kredyt jest zabezpieczony oprocentowanym depozytem, kiedy klient nie wywiązuje się z umowy, w ramach postępowania windykacyjnego obciąża się jego rachunek gwarancyjny),
- karty wielofunkcyjne (powiązane z kilkoma rachunkami klienta, które posiadają funkcje karty kredytowej i debetowej).
W innej klasyfikacji karty płatnicze dzieli się na:
- karty płaskie (używa się ich przede wszystkim do pobierania gotówki z bankomatów),
- karty wypukłe (embosowane) od kart płaskich różnią się tym, że mają wypukłe napisy, a ich istota polega na tym, że same dane z tych kart mogą służyć do autoryzacji transakcji (tylko karty wypukłe mogą służyć do dokonywania płatności przez Internet, faks lub telefon).
Wśród kart płatniczych wymienia się również karty przedpłacowe, nazywane elektroniczną portmonetką lub kartami wcześniej opłaconymi. Nie odwołują się one ani do stanu rachunku, ani do limitu kredytowego, zawierają natomiast elektroniczny zapis kwot, które zostały wpłacone przez klienta do banku. Karty przedpłacowe działają tak samo, jak np. karty telefoniczne. Są one zabezpieczone mikroprocesorem, bowiem bez tego zabezpieczenia można by było dokonywać różnych ingerencji w zapisy na pasku magnetycznym karty.
Istotny jest również podział kart płatniczych na: debetowe, kredytowe i obciążeniowe.
Karty płatnicze Wasze opinie