Eszkola

Głębokość dna oceanicznego

Przydatne kalkulatory i narzędzia

Głębokość dna oceanicznego to odległość od powierzchni wody do najgłębszego punktu na dnie zbiornika w danym miejscu.

Głębokość dna oceanicznego – udział procentowy

W tabeli poniżej przedstawiono głębokość dna oceanicznego w metrach pod poziomem morza wraz z procentowym udziałem w ogólnej powierzchni wszechoceanu:

Głębokość dna oceanicznego – średnia, czym są rowy?

Głębokość dna oceanicznego można najprościej określić jako dystans w pionie między powierzchnią wody a jej najgłębszym w danym miejscu punktem na dnie akwenu.

Średnia głębokość dna oceanicznego to mniej więcej 3700-3800 metrów. Procentowo najwięcej wód w oceanach ma głębokość między 3000 a 5000 metrów, to połowa ogólnej wartości. Najmniej jest tych położonych najgłębiej, a więc poniżej 10 kilometrów w głąb, to zaledwie 0,2 procenta. Owe najgłębsze miejsca to rowy oceaniczne – zaczynają się one tak naprawdę już od 6 tysięcy metrów, są nagłymi wydłużonymi obniżeniami dna oceanicznego. Poza Oceanem Arktycznym spotykane są na wszystkich oceanach, najwięcej jest ich na Pacyfiku, czyli na Oceanie Spokojnym. Tam też osiągają największe wartości, 6 z nich przekracza 10 tysięcy metrów, to: Rów Mariański, Tonga, Izu Ogasawara, Kurylsko-Kamczacki, Filipiński i Kermadec. Ich oficjalne głębokości dość często w ostatnim czasie się zmieniały w miarę jak wchodziły nowe, dokładniejsze metody pomiaru, dla przykładu Rów Mariański wyliczono początkowo na 10 911 metrów, a ostatnie dane mówią o 11 034 metrach, ale czasem natkniemy się na inne pośrednie wielkości lub informacje, że dane są niepewne.

Głębokość (m p.p.m.) Udział w ogólnej powierzchni wszechoceanu (%)
0-200 5
200-500 6,5
500-1000 3,5
1000-2000 3
2000-3000 4
3000-5000 50
5000-6000 25,5
6000-7000 0,7
7000-8000 0,4
8000-9000 0,7
9000-10000 0,5
10000-11034 0,2

Czym jest dno oceaniczne?

Dno oceaniczne to to tak naprawdę część skorupy ziemskiej, z tym że ta jej część, która jest przykryta wodą oceanów. Dno może być częścią konkretnych kontynentów – jest wtedy fragmentami bloków kontynentalnych. Tutaj mowa o szelfach oraz o stokach kontynentalnych. Dno oceaniczne może jednak również być po prostu dnem zbiornika wodnego – to baseny oceaniczne, rowy oceaniczne czy grzbiety śródoceaniczne. Te drugie można uznać za właściwe dno oceaniczne.

Jak mierzy się głębokość dna oceanicznego?

W dawnych czasach głębokość dna oceanicznego mierzono sondą ręczną. Opuszczano więc ciężarek wraz z liną, na której zaznaczono odpowiednią miarę. Kiedy odważnik dotknął dna, odczytywano wartość. Było to przydatne w określaniu miejsc, gdzie są mielizny i głębsze kanały wodne, bardzo przydatne w nawigacji. Jeszcze w XIX wieku głębokość, chociażby Rowu Mariańskiego, badano sondowaniem z wykorzystaniem lin i dźwigów. Jak wątpliwe to były pomiary wskazuje zmierzona wówczas głębokość – niespełna 8200 metrów (czyli blisko o 3 kilometry mniej niż obecnie!).

W latach 50. XX wieku powszechne było już użycie echosondy (tutaj już głębokość przypominała znaną dziś – 10 900 metrów). Kolejne kroki w pomiarach głębokości dna oceanicznego to echosondy/sonary wielowiązkowe (zwykłe echosondy nie zawsze sprawdzają się w przypadku największych głębokości i nierównego terenu), zdalnie sterowane roboty podwodne, lidary (wiązki laserowe), technologie satelitarne, hydrofony.

Opinie - Głębokość dna oceanicznego