Zakres podmiotowy podatku VAT obejmuje podatników podatku od towarów i usług, którymi są: osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel czy wyniki tej działalności (osoby te wykonują działalność na własny rachunek i we własnym imieniu, a opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają czynności wykonywane na obszarze Polski, niezależnie od tego, czy wykonuje je podmiot mający siedzibę lub miejsce zamieszkania w Polsce, czy tez poza terytorium Polski). Upraszczając: Zakres podmiotowy podatku od towarów i usług wskazuje, które podmioty są zobowiązane do jego płacenia.
Podatnicy, którzy nie posiadają siedziby oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej lub stałego miejsca zamieszkania na terytorium kraju muszą obowiązkowo ustanowić przedstawiciela podatkowego, który reprezentuje podatnika oraz odpowiada solidarnie z podatnikiem za jego zobowiązania (przedstawicielem podatkowym może być osoba prawna lub jednostka organizacyjna, która nie posiada osobowości prawnej i posiada siedzibę na terytorium kraju lub osoba fizyczna, która posiada stałe miejsce zamieszkania na terytorium kraju. Osoby te lub jednostki, poza zarejestrowaniem się jako podatnicy VAT czynni (podmioty zarejestrowane do VAT i wykonujące czynności, które zgodnie z obowiązującymi przepisami są opodatkowane podatkiem od towarów i usług), muszą spełniać jednocześnie kilka warunków, a mianowicie:
- muszą przez ostatnie dwa lata nie zalega z wpłatami poszczególnych podatków (stanowią one dochód budżetu państwa), przekraczającymi odrębnie w każdym podatku odpowiednio 3% kwoty należnych zobowiązań podatkowych w poszczególnych podatkach,
- przez ostatnie dwa lata osoba fizyczna musi być podatnikiem, a w przypadku podatników niebędących osobami fizycznymi muszą oni przez te dwa lata być wspólnikiem spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej, członkiem władz zarządzających, głównym księgowym (istotne jest, aby podatnicy nie byli prawomocnie skazani za popełnienie przestępstwa skarbowego),
- muszą być uprawnione do zawodowego wykonywania doradztwa podatkowego lub do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.
Podatnikami VAT są również osoby fizyczne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej i osoby prawne, w przypadku, gdy dokonują wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych środków transportu oraz gdy okoliczności nie wskazują na zamiar wykonywania tej czynności z określoną częstotliwością.
Podatnikami są między innymi osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, które:
- są zobowiązane do uiszczenia cła (również w przypadku, gdy na podstawie przepisów celnych importowany towar jest zwolniony od cła albo cło na towar zostało zawieszone, w części lub w całości, albo zastosowano preferencyjną, obniżoną lub zerowa stawkę celną),
- są uprawnione do korzystania z procedury celnej, która obejmuje: uszlachetnianie czynne (przykładowo przedsiębiorca świadczący usługi naprawy towarów sprowadzonych z poza Wspólnoty po ich naprawie wywozi poza Wspólnotę i w ten sposób może odzyskać zapłacone cło lub w ogóle uniknąć jego płacenia), odprawę czasową (dzięki niej można na teren Unii Europejskiej przywieźć towar na czas określony nie dłuższy niż dwa lata, i towar ten jest całkowicie lub częściowo zwolniony z cła), przetwarzanie pod kontrolą celną (umożliwia przywożenie na obszar celny Wspólnoty towarów nie wspólnotowych w celu ich przetworzenia oraz dopuszczenie produktów powstałych po tym przetworzeniu, oczywiście po zapłaceniu cła – jego stawka jest niższa za powstałe produkty); podatek od towarów i usług płacą także osoby, na które zostały przeniesione prawa i obowiązki związane z tymi procedurami,
- są usługobiorcami usług świadczonych przez podatników posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju,
- nabywają towary, jeśli dokonującym ich dostawy na terytorium kraju jest podatnik nieposiadający siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub zamieszkania na terytorium kraju.
Podatnikami płacącymi VAT mogą być również jednostki organizacyjne osoby prawnej, będącej organizacją pożytku publicznego, prowadzące działalność gospodarczą, jeżeli samodzielnie sporządzają sprawozdanie finansowe, np. stowarzyszenia, fundacje, spółdzielnie mieszkaniowe (oczywiście dzieje się tak, jeśli zgodę na to wyda właściwy naczelnik urzędu skarbowego).
Podatek od towarów i usług jako podatek konsumpcyjny obciąża ekonomicznie konsumentów, a nie podatników. Jednak w pewnych sytuacjach podatnik może:
- wystąpić w roli konsumenta (przykładowo w sytuacji dokonywania nieodpłatnego wydania i świadczenia na cele prywatne),
- być traktowany na równi z konsumentem (przykładowo w sytuacji nieodpłatnego przekazania towarów lub świadczenia usług).
W sytuacjach powyższych podatnik musi płacić podatek od towarów i usług.
Zakres podmiotowy podatku VAT Wasze opinie