Rynek to ogół warunków ekonomicznych, w których dochodzi do zawierania transakcji wymiennych między sprzedawcami oferującymi towary i usługi a nabywcami reprezentującymi potrzeby poparte określonymi funduszami nabywczymi. Upraszczając: Rynek to miejsce, gdzie spotyka się podaż i popyt i gdzie kształtuje się cena.
Podstawowymi elementami rynku są popyt, podaż i ceny, a zachodzące między nimi zależności przyczynowo-skutkowe nazywa się mechanizmem rynkowym.
Koniecznym warunkiem istnienia rynku jest wymiana, która ma najczęściej formę towarowo-pieniężną (w niewielkim zakresie może również występować wymiana naturalna, tzn. towar za towar lub usługę albo wzajemna wymiana usług). Jednak, aby transakcje wymiany mogły się dokonywać, muszą istnieć podmioty rynku, czyli dostawcy i nabywcy towarów i usług.
Ze względu na zasięg geograficzny wyróżnia się rynek lokalny (np. wsi lub miasta), regionalny (np. województwa), krajowy (wewnętrzny, obejmuje terytorium danego kraju, np. naszego, czyli rynek polski), zagraniczny (zewnętrzny, np. rynek norweski) oraz światowy (inaczej globalny, np. rynek miedzi).
Zgodnie z kryterium przedmiotu wymiany wyodrębnia się:
- rynek dóbr i usług (np. rynek żywności, rynek usług wulkanizacyjnych),
- rynek pieniężno-kredytowy (zalicza się do niego rynek kredytów krótkoterminowych oraz rynek lokat, np. rynek lokat bankowych),
- rynek kapitałowy (zalicza się do niego rynki nieruchomości, kredytowy, czynników produkcji i papierów wartościowych oraz fundusze inwestycyjne),
- rynek pracy (np. rynek pracy wewnętrzny, który istnieje na poziomie przedsiębiorstwa; każdy człowiek z chwilą zatrudnienia staje się uczestnikiem wewnętrznego rynku pracy swojego przedsiębiorstwa).
Jeśli rozpatruje się rynek w ujęciu branżowym, można wyodrębnić rynki poszczególnych towarów, np. rynek zboża, węgla itp. Zdarza się, że łączy się wymienione kryteria, mówiąc o rynkach poszczególnych towarów, jednocześnie określając zasięg geograficzny wymiany, np. światowy rynek złota, europejski rynek węgla.
Ze względu na zakres kontroli, wyróżnia się:
- rynek wolny (nad nim państwo nie sprawuje bezpośredniej kontroli, tzn. że sprzedawcy i nabywcy swobodnie określają nie tylko ilość sprzedawanych i nabywanych dóbr, ale także ceny, po jakich dokonują wymiany),
- rynek regulowany (nad nim władze gospodarcze sprawują bezpośrednią kontrolępoprzez np. ustalanie obowiązujących cen minimalnych czy maksymalnych).
Rynek i jego rodzaje Wasze opinie